Kreten (soundbytes) genoeg in de aanloop tot de verkiezing van de Tweede Kamer. Ze vinden plaats op 15 maart 2017, maar herfst 2016 vlogen de spetters al in het rond, hoewel aardig gemengd met de vieze klodders van de presidentsverkiezing in de VS.
Hoe onze verkiezing formeel verloopt, is niet moeilijk uit te leggen. Een kind kan het snappen. Er zijn boekjes te vinden, en op tv (schooltv) en op internet is ook wel iets te vinden, hoewel die uitleg niet altijd echt helder is. Ik vond op 18 oktober bijvoorbeeld dit in Wikikids:
De Tweede Kamer is belangrijker dan de Eerste Kamer, hier worden veel beslissingen over Nederland genomen. De Tweede Kamer maakt en ontwerpt de weten die de Eerste Kamer dan moet goedkeuren. Er zitten 150 leden in de Tweede Kamer. Zij heten Tweede Kamerleden of volksvertegenwoordigers. De Kamerleden zijn verspreid over verschillende politieke partijen. Politieke partijen zijn groepjes mensen die hetzelfde over veel dingen denken: Je hebt christelijke partijen, liberale partijen, sociaaldemocratische partijen, enzovoorts.
Dat weten is een authentieke spelfout - misschien wordt-ie nu hersteld (1). 'Hier worden veel beslissingen genomen': niet alle, dus. Welke dan? Waarom moet de Eerste Kamer die goedkeuren? Wat betekent 'verspreid over verschillende politieke partijen'? Groepjes?
Op de termen christelijk, liberaal en sociaaldemocratisch kun je doorlinken. De uitleg bij de eerste twee termen is begrijpelijk voor kinderen, bij sociaaldemokratisch staat er iets onbegrijpelijks:
Socialisme (naar het Latijnse socius = gemeenschappelijk) is een begrip uit zowel de economie als de politiek. In de politiek is het een verzamelnaam voor allerlei linkse politieke stromingen variërend van communisme (proletarisch socialisme) tot aan sociaal-democratie. Volgens sommigen is het christendom ook een vorm van socialisme. "Christus was de eerste socialist," zegt men dan.
Socialisme is het tegenovergestelde van kapitalisme, volgens sommigen van liberalisme.
Eh... Nou ja. Dan deed Schooltv-weekjournaal het in 2012 toch beter, hoewel ook twijfelachtig hier en daar, want politiek gaat natuurlijk over meer dan alleen hoeveel geld ergens aan uitgegeven zou moeten worden.
Hier begint de soep. Er doen zo'n vijftien politieke partijen mee (2). Het is voor volwassen krantenlezers vaak al lastig om uit te vinden waar ze voor staan, er zijn niet voor niets kieswijzers, laat staan voor minder onderlegde mensen(kinderen).
Wie mogen er eigenlijk kiezen? Wikikids:
Elke vier jaar kiezen alle volwassenen in Nederland de leden van de Tweede Kamer.
Dat is strikt genomen niet waar. Niet alle volwassenen zijn kiesgerechtigd, en niet alle kiesgerechtigde volwassenen kiezen, ruim een derde laat die keuze aan zich voorbij gaan. Correct is: als er een nieuwe Tweede Kamer moet worden gekozen, mogen alle kiesgerechtigde Nederlanders hun stem uitbrengen.
Kiesgerechtigd is een mooi woord, want al klinkt het plechtig, het is duidelijk en een kind kan het snappen. Kiesgerechtigd ben je als je recht hebt om te kiezen. Of je aan kinderen ook moet uitleggen wanneer je dat recht krijgt (of hoe je het verliest), is vers twee.
Terug naar de soep. Wat is links, wat rechts? Waar komen die termen vandaan? Hier geeft Wikikids wel een leuke (en ook elders wel gegeven) verklaring: 'De termen "links" en "rechts" stammen uit het Franse parlement. Daar zaten de progressieve (vooruitstrevende) politici links van de voorzitter en de meer conservatieve (behoudende) rechts.' Juist ja. Grappig dat dit nu in de Tweede Kamer nog min of meer zo is.
Maar wat is vooruitstrevend, wat behoudend? Nou ja, behoudend is duidelijk, maar vooruitstrevend suggereert een weg en een doel. Streven waarheen? Zijn mensen die de regering willen afschaffen rechts (libertariër) of links (anarchist)? Behoudend zijn ze in ieder geval niet, want ze willen nogal wat veranderen. Zijn communisten die hun bewind willen handhaven nu behoudend of rechts, of nog steeds vooruitstrevend? Misverstanden te over.
Het enige dat er op zit is de termen te laten voor wat ze zijn, en eens te bespreken hoe de samenleving er idealiter uit zou kunnen zien. En als dat te ingewikkeld is: de school.
Ook kan het geen kwaad om de ideale bestuurder te schetsen. Want meer dan ooit stemmen mensen op pratende hoofden (op tv of internet) in plaats van op ideeën. Waarmee ik terug ben bij de kreten. Want praten, gebeurt dat nog?
1. D.d. 10-2-2017: inderdaad, hersteld.
2. D.d. 10-2-2017: pardon, inmiddels al meer dan 20...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten