De oorspronkelijke titel van Dierentaal en plantenpraat is Wild Languages of Mother Nature en hoewel Moeder Natuur nogal belegen klinkt is wilde talen wel een inspirerende benaming voor waar het over gaat.
Dit mooi vormgegeven platenboek van 108 p. van Gabby Dawnay en Margaux Samson Abadie gaat over hoe levende wezens met elkaar communiceren.
Een platenboek als dit zal snel als kinderboek worden gezien en zowel het origineel als deze vertaling door Sandra Hessels zijn verschenen bij uitgeverijen, resp. Quarto (imprint Wide Eyed Editions) en Lemniscaat, met een groot kinderboekenfonds.
Even lezen maakt duidelijk dat je een gretige lezer van 11+ moet zijn om door te gaan, niet bang voor wat extra vocabulaire en ervaren genoeg om uitdrukkingen als 'boekdelen spreken' te begrijpen.
Dan is het lekker dwalen in een boek zonder structurele opbouw. Dat is wel een gemiste kans, want over de vele manieren waarop levende wezens contact met elkaar houden valt best iets structureels te vertellen. Je zou bijvoorbeeld een verdeling met uitleg kunnen maken in geluid, geur, trillingen, beeld, licht, chemie en vast nog wel iets. Je zou een verdeling kunnen maken naar de mate van complexiteit en dan komt de mens heus niet als meest ingewikkelde tevoorschijn. Je zou iets kunnen vertellen over het doel en over een lastig begrip als bewustzijn. En dat wij mensen voor zover we weten de enige soort zijn die over communicatie kan communiceren...
Nu moeten we het doen met een korte inleiding, die een indruk geeft van de verscheidenheid.
Misschien heeft de auteur gekozen voor een reeks van bekend naar onbekend. Van 'Verhalen over zoogdieren' (waaronder de mens) via vogels, waterwezens, reptielen en amfibieën, insecten naar planten en schimmels. Het eerste van de 48 'verhalen' betreft dan ook 'Mens', het laatste het 'Waaiertje' en dat is een schimmel. Onderschat de schimmels niet, ze zullen vermoedelijk het langst op aarde bivakkeren en ze waren er ook al heel vroeg bij.
Uitsnede mens. (Helaas, pagina te groot voor de scanner... excuses.)
Maar waarom na de mens de kangoeroe moet volgen en niet de chimpansee of de gorilla, die verderop hun 'verhaal' hebben, en waarom de vogels vertegenwoordigd worden door spitskuifduif, raaf, blauwkopblauwfazantje, peruaanse orpheusmierkruiper en kauw, in die volgorde, eh, tja, dat is en blijft ook na lezing wonderlijk.
Uitsnede bultrug.
Intussen valt er per verhaal wel wat te beleven. De mens moet het doen met één pagina, de overige levende wezens krijgen twee of meer. Er is steeds een centrale tekst, gevolgd door in de afbeeldingen staande genummerde tekstjes, en tekstballonnetjes die de beesten, planten of schimmels iets laten zeggen. Met de geboden informatie lijkt me niets mis, al ontbreekt helaas een bronopgave, en er past een compliment voor de illustratrice, die nu eens (wat een opluchting) niet met Disney-oogjes werkt maar de levende wezens adequaat afbeeldt.
Helaas keert iets van dat antropomorfisme wel terug in de tekstballonnetjes, maar dat is vast niet of niet alleen verzonnen door Margaux of Nano Février, een alias van de illustratrice.
Uitsnede waaiertje.
Zo blijft het door het ontbreken van samenhang een grabbelton van 'verhalen', waarbij de keuze betrekkelijk willekeurig lijkt, maar die op zich best informatief zijn. Mooi boek, origineel onderwerp, maar het had beter kunnen zijn.
Dawnay, Gabby. Dierentaal en plantenpraat. Met illustraties van Margaux Samson Abadie. Vertaling Sandra C. Hessels. Lemniscaat, 2024. ISBN 978 90 477 1604 4, 108 p. Oorspr.: Wild Languages of Mother Nature. Wide Eyes Editions, 2024.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten