Een huis verplaatsen

Dat is wat gebeurt in De bizarre verhuizing van mevrouw Millers villa van Dave Eggers.

Hoe dat gaat suggereert de illustratie op de voorkant al een beetje: het gaat op rolletjes. De rolletjes zijn boomstammen.

Maar hoezo, waarom?

Dat legt de verteller uit voordat hij aan de verhuizing begint. Er was eens een rijke mijneigenaar in Idaho die zijn vrouw een villa gaf. Ze woonden er fijn en er kwam een zoon. Toen stierf de man. De weduwe deed wat stoms met haar erfenis en verloor alles behalve het huis. Ze besloot varkens te gaan fokken, samen met haar zoon. Haar buren vonden dat ze moest verhuizen en dat deed ze - met de varkens én het huis. Daarna leefden ze nog lang en gelukkig.

Niet zo'n heel bijzonder verhaal, lijkt het. 

 

 

Drie zaken maken het toch bijzonder. 

 

Ten eerste de illustraties, doorgaans dubbelpagina. Júlia Sardà hanteert een aparte, cartooneske stijl, met trekjes die in de verte doen denken aan afbeeldingen uit antiek Egypte, bijvoorbeeld door alle gezichten van opzij af te beelden en heel weinig dieptewerking. Dat doet ze niet altijd, zie haar website, maar diezelfde site toont wel een afbeelding uit een ander boek (The Queen of the Cave) die nog meer aan zo'n oude Egyptische afbeelding doet denken. Origineel, stijlvast, intrigerend, er valt veel op te zien.

 

 

Ten tweede de stijl van de verteller. Die richt zich hier en daar, een beetje tongue-in-cheek, tot de volwassen (voor)lezer, bijvoorbeeld in zo'n zin als

 

Enkele jaren later kocht een man uit Engeland - een eilandstaat een heel eind van Idaho vandaan, toen al en nu nog steeds - het stuk land waarop de hond de marmot achterna had gezeten, met de Mijn van Minnie Moore. 

 

Of met zo'n lekker flauw grapje als

 

Er kwam zoveel zilver uit wat ooit een marmottenhol was geweest, dat Miller een van de rijkste mannen van Engeland werd, en van Idaho, en dus ook van beide samen.

 

Of:

 

Terwijl Annie aan de boemel was - dat is wat Amerikanen doen in Europa, ze gaan aan de boemel: je mag het ook 'rondhangen' noemen - besloot Henry om in Bellevue voor zijn nieuwe vrouw een nieuw huis te laten bouwen, vol grandeur en luxe.

 

Bellevue is een plaatsje in Idaho. Het huis staat er nog steeds, aan de Big Wood River. Annie is die nieuwe vrouw - en later dus weduwe. Maar voor het zo ver is:

 

Henry en Annie waren heel gelukkig in hun nieuwe huis, en al gauw kregen ze een zoontje, Douglas. Hij kon lekker bij het water spelen - het huis stond langs een rivier, moet je weten - en met zijn paarden struinde hij door de eindeloze velden in de omgeving.

 

Voor paarden is Idaho het paradijs op aarde, elk paard zal dat bevestigen. En paarden kun je op hun woord geloven, zeker als het om grond op A-lokatie gaat.

 

Van die grappen dus.

Helaas, Henry overlijdt. Annie raakt haar geld kwijt.

 

 

Maar met Annie en Douglas komt het ondanks de financiële misère toch goed.

 

 

Mevrouw Millers villa bleef nog vele tientallen jaren op zijn nieuwe plek staan - wat zeg ik, hij staat er nog steeds! - en Annie en Douglas genoten er samen van een voorspoedig en gelukkig leven. Ook de varkens hadden het erg naar hun zin.

 

Tot de dag dat ze de pan in gingen ... 

Ten derde: niet bijzonder, dit verhaal? Juist daarom wel. Het is 'waar gebeurd', beweren de verteller en de auteur (in een podcast) en inderdaad, er staat een Henry Millers Mansion net ten zuiden van Bellevue. Het zou dus zomaar 'waar gebeurd' kunnen zijn. En een verplaatsing van een compleet ingericht huis met hulp van bouwvakkers, een stel boomstammen en paarden is nu ook weer niet alledaags. Bovendien hebben de meeste prentenboeken tegenwoordig kinderen of (al dan niet aangeklede en pratende) beesten als hoofdpersoon, niet een huis.

 

Een bijzonder prentenboek, dus.

 

 

Eggers, Dave. De bizarre verhuizing van mevrouw Millers villa, een waargebeurd verhaal. Vertaling Marion Everink. Met illustraties van Júlia Sardà. Parade, 2025. ISBN 978 94 93408 01 2, 48 p. Oorspr.: Moving the Millers' Minnie Moore Mine Mansion, Walker Books, 2023.   

Tsjilpend roodborstje

Yuval Zommer maakt heus wel mooie plaatjes. Ze vallen ook nog eens wereldwijd in de smaak, geloof ik. Zo'n boekje als Het vogelboek van Roodborstje, om voor te lezen aan peuters, is best een gezellig boekje, met stevige kartonnen pagina's en ronde randen. 

 

Maar op de eerste prent gaat wel iets mis. Wát roodborstjes ook doen, niet tsjilpen. Dat laten ze over aan huis- en ringmussen.

Jammer.

 

Roodborstje gaat hierna langs zwanen en eenden (kwaak, kwaak!), eksters en duiven (roekoe, roekoe!) papegaaiduikers en flamingo's en die roepen respectievelijk hap, slik! en smikkel, smikkel!, terwijl de Amerikaanse zeearenden ruis! ruis! roepen.

Hè? Nooit geweten dat flamingo's smikkel, smikkel! roepen... Tenminste, dat heb ik nog nooit in hun wat raspende geluid gehoord. Dat de zwanen niet de hier algemeen voorkomende knobbelzwanen zijn maar de hier tamelijk zeldzame wilde zwanen, is bijzonder en nog bijzonderder zijn die Amerikaanse zeearenden. Maar het kan, per slot vliegt het roodborstje zo de hele wereld over, ook langs kiwi's (schrrr! schrrr!) (uitdaging voor een voorlezer), pauwen (plejaaa! plejaaa!), kolibri's (zoem... zoemmm...), papegaaien (krijs, krijs!) en tenslotte laplanduilen (oehoe! oehoe!).

Waarom niet gewoon uilen? Want juist laplanduilen roepen in werkelijkheid niet oehoe, zoals de oehoe, maar iets als oeh, oeh, oeh. Er zijn vele soorten uilen, die samenpakken in een woord zou niet erg geweest zijn, er zijn ook veel papegaaie- en kolibri-soorten, bijvoorbeeld.

 

De prent toont overigens inderdaad laplanduilen.

De prenten zijn kleurig en expressief, maar er is wel iets vreemds met de ogen: het zijn er altijd twee, ook als de vogel van opzij wordt getoond. Het zijn kennelijk typische Yuval Zommer-ogen, ook in andere prentenboeken zijn ze waar te nemen. Is niet heel erg, past bij het licht karikaturale van zijn stijl.

 

Maar tsjilpende roodborsten, dat is een misser. 

 

 

Zommer, Yuval. Het vogelboek van Roodborstje. Lemniscaat, 2025. Vertaling Johanna Rijnbergen. ISBN 978 90 4771707 2, 24 p. Oorspr.: Little Robin's Book of Birds. Thames & Hudson, 2025. 

Uitspraak van de week (of de maand): 'Want kennis is macht, maar...

... kennis is een lastig concept voor wie de waarheid niet wil weten,'

 

Mooi uitgedrukt, Thomas de Veen in een recensie van Aan het eind van de oorlog van Bert Natter, in NRC 28-3-2025. 

Ook wel leuk om de laatste alinea van die recensie te citeren:

Orde was maar schijn, want orde verbloemt de chaos die het kwaad in feite teweegbrengt. Als een van de soldaten zich tot zijn schrik realiseert dat hij zelf, omdat het zijn taak was, het gifgas heeft toegediend dat Ernst Zehlendorf doodde, reageert zijn collega, pijnlijk ontnuchterend: 'maak je niet te sappel, jij hebt de laatste maanden zoveel mensen vermoord!' Het is winst dat de absurditeit daarvan nog tot de soldaat doordringt. Te laat, maar toch.

 

Goed dat hij ook even verwijst naar De jongen in de gestreepte pyjama van John Boyne.

Zou grappig moeten zijn

... en wie weet zijn er kinderen die er om kunnen lachen: de Grote Boze Wolf die sprookjes 'onderzoekt', onder meer om zich vrij te pleiten.

 

Daarvoor moet je die sprookjes wel kennen. In hoeveel gezinnen leest men nog sprookjes voor? Hier ligt een onderwerp voor studenten voor een master jeugdliteratuur. (Kan nog steeds, in Tilburg.) 'Jaap en de bonestaak' is sowieso niet zo bekend hier, is echt een Engels sprookje. De Grote Boze Wolf onderzoekt sprookjes is dan ook uit het Engels vertaald. 

Dus komt Assepoester ook langs, want Cinderella is in Engeland nog altijd populair, vooral rond Kerstmis. De Grote Boze Wolf vindt dat glazen muiltje onwaarschijnlijk en gelijk heeft-ie, dat is vanouds het vreemdste detail, en er zijn onderzoekers die denken dat het eigenlijk een muiltje (mooi ouderwets woord voor schoentje, in het Engels heet het doorgaans slipper) van bont was. Ergens onderweg in de overlevering zou het Franse woord vair (eekhoornbont) vervangen zijn door verre (glas), dat hetzelfde klinkt.

 

 

In dat verhaal komt een goede fee langs en dat die zomaar van alles tevoorschijn kan toveren en veranderen, vindt de Grote Boze Wolf ook maar raar.

 

Zo passeren ook 'De drie biggetjes', 'Hans en Grietje', 'De prinses op de erwt', 'Roodkapje' en dus 'Jaap en de bonestaak'. Op allerlei details heeft de Grote Boze Wolf iets aan te merken.

Wanneer voel je iets van een erwt? Doe de test. 

 

Roodkapje ligt natuurlijk helemaal gevoelig, want net als bij die drie biggetjes speelt een wolf er een belangrijke rol. Die verslindt immers een grootmoeder met huid en haar en probeert ook Roodkapje te verschalken. 'Dit is zo oneerlijk en VOLSTREKT onjuist! Ik zou Grootmoeder NOOIT in haar geheel kunnen inslikken. Geloof me.' Met bewijs:

 

 

 

Aldus De Grote Boze Wolf.

 

Is dit grappig? Het is vooral spitsvondig. Je kan er in een klas ook wat creatiefs mee doen, al was het maar eens praten over fantasie en werkelijkheid. En de cartooneske tekeningen van Sara Ogilvie zijn écht grappig, die maken dit boek toch geslaagd.

 

 

Cawthorne, Catherine, en Sara Ogilvie. De Grote  Boze Wolf onderzoekt sprookjes. Vertaling Johanna Rijnbergen. Lemniscaat, 2025. ISBN 978 90 477 1673 0, 32 p. Oorspr.: Big Bad Wolf Investigates Fairy Tales. Bloomsbury, 2024. 

Wat lees ik?

Ik lees:

 

De AC50P is in staat al je essentiële apparatuur zoals je smartphone, laptop, verlichting, koelbox en campingapparatuur van stroom te voorzien tot maximaal 700W vermogen.

 

In een advertentie van NRC webwinkel in NRC 3-4-2025. 

Essentiële apparatuur...