Er was eens een man met een boot
Die na al zijn reizen besloot
Dat Eva en Adam
Van apen kwamen
De mensen, ze wensten hem dood
Een curieus boek kwam langs. Het bevat bijna 100 bladzijden limericks en andersoortige verzen over onderzoekers, nee, over 'wetenschapsinzichten' volgens de titelpagina. Zoals dit over Charles Darwin, hierboven (p. 68). Of over Marie Curie (p. 79):
Er was eens een vrouw in Parijs
Twee keer kreeg zij de Nobelprijs
Haar labogerief
Was radioactief
Dat bleek achteraf niet zo wijs.
Die gedichtjes worden doorgaans gevolgd, een enkele keer voorafgegaan, door wat uitleg, ook op rijm. Dat van Curie door een soort stripverhaal.
En Darwin kreeg deze toegiften:
'De kinderen van Darwin'
Darwin had een vrouw
die vrouw was ook zijn nicht
dat was toen heel gewoon
en geen probleem op zich(t)
Tot Darwin onderzoek doet
en in observaties leert
'Maakt dichte familie kinderen
dan loopt het vreselijk verkeerd'
Want nichten, neven, broers
uit dezelfde generatie
delen te veel DNA
en te weinig variatie
Dan heb je van je ouders
veel van hetzelfde gen verworven
zo zijn drie van Darwins kinderen
al veel te vroeg gestorven.
Dat laatste wordt in een klein toelichtinkje nog eens gesuggereerd en sla je de bladzij om dan volgt nóg twee verzen over Darwin, toe maar.
'De mens is een aap'
De mens is een aap
maar dat is-ie niet echt
das dat zinnetje zeggen
is totaal niet terecht
Veel juister is dat we een grootouder delen
heel heel heel lang in het verleden
de apen die harig en hangerig bleven
zijn niet onze broers, maar dus verre neven
En om het af te maken staat er dat andere vers, onder de kop 'Waarom eten we maar een paar dieren? En hoe smaakt een eekhoorn?'
Kipje in een vol-au-vent
varkenskarbonade
pruimen met konijnen
of een frisse zalmsalade
Bij frietjes doen we naast wat saus
ook graag een vleesje mee
Maar waarom nooit eens eekhoorn
of rat of chimpansee?
Dat gaat dan nog vijf coupletjes verder over Darwins eetclub
waarin hij wekelijks at
wat nog nooit iemand had geproefd
Juist ja.
Voor wie zou dit boek zijn bedoeld...?
Daarover is iets te vinden in het 'dankwoord' achterin.
De auteur maakte als kind al graag gedichten en leerde later van professor Sam Illingworth (hij bestaat) dat 'ook wetenschap boordevol poëzie zit'. Van het een kwam het ander. En de vragen in het boek komen van zeven basisscholen.
Het is dus wel degelijk bedoeld voor kinderen. Dat moeten dan wel heel leergierige en belezen kinderen zijn, laten we zeggen vanaf een jaar of tien, elf, die geen moeite hebben met termen als tumor en homo universalis, met namen als Avicenna en een uitdrukking als sharing = caring. En die dit antwoord op de simpele vraag, Waarom hebben we niet gewoon één taal?' kunnen waarderen:
Bonjour zeg ik in Frankrijk
Grüezi in Zwitserland
Salam aleikum!
War zijn talen toch plezant
Perdón is excuse me
of saaf, sumimasen
Is het leven niet eenvoudig
nu ik tutti talen ken?
We sprachen ooit dezelfde taal
van South tot in het Noorden
maar toen ging tout le monde verhuizen
en tenkte vi nieuwe woorden
Vandaar, lieve Elyn
dat je nu om uitleg smeekt
als je toch een van die zevenduizend
talen zelf niet spreekt
Hier verraadt zich wellicht enige christelijke invloed, want niemand weet of 'we' ooit dezelfde taal spraken.
Maar in het algemeen zijn het zinnige antwoorden, op rijm, en daardoor grappig maar tegelijk ontoereikend want net te weinig. De leergierige, nieuwsgierige tien-, elfjarige van hierboven kan er voor een spreekbeurt niet mee uit de voeten - behalve als inleiding, want zo'n versje trekt wel de aandacht. Geldt ook voor docenten, overigens.
Het boek is 'vrolijk vormgegeven' door Stephanie Dehennin, staat er voorop, en dat kan ik beamen.
Brokken, Jacotte. Er was eens een Alfred uit Zweden, waanzinnige gedichten over wetenschapsinzichten. Vrolijk vormgegeven door Stephanie Dehennin. Pelckmans, 2025. ISBN 978 94 6234 734 2, 96 p.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten