De auteur schrijft, de recensent doet er een uitspraak over.
De auteur kan zich zeer verwonderen over die uitspraak, of er zich aan ergeren, of blij zijn met lof of nieuw inzicht.
De auteur kan ook, zo bleek onlangs, de recensent het recht op interpretatie ontzeggen. Of, nog verwarrender, vinden dat verwijzingen niet genoemd zouden moeten worden, omdat ze het verhaal impliciet wil houden.
Dat laatste deed zich voor met het hoofdstukje 'Boek' van de door Lieke van Duin en Jos van Hest geschreven lessuggesties bij Juwelen van stras van auteur Carli Biessels.
Zie ook Leesgoed uit binnenlandse tijdschriften d.d. 22-04-2010 - of t.z.t. het archief van die rubriek.
Ik citeer het, voor het gemak:
De auteur kan zich zeer verwonderen over die uitspraak, of er zich aan ergeren, of blij zijn met lof of nieuw inzicht.
De auteur kan ook, zo bleek onlangs, de recensent het recht op interpretatie ontzeggen. Of, nog verwarrender, vinden dat verwijzingen niet genoemd zouden moeten worden, omdat ze het verhaal impliciet wil houden.
Dat laatste deed zich voor met het hoofdstukje 'Boek' van de door Lieke van Duin en Jos van Hest geschreven lessuggesties bij Juwelen van stras van auteur Carli Biessels.
Zie ook Leesgoed uit binnenlandse tijdschriften d.d. 22-04-2010 - of t.z.t. het archief van die rubriek.
Ik citeer het, voor het gemak:
Carli Biessels, winnaar van de Woutertje Pieterse Prijs 2010, plaatst enkele kanttekeningen bij de lessuggesties bij haar bekroonde boek Juwelen van stras. Ze schreef dit in een ingezonden brief in de VPRO-Gids van 17-23 april.
Ze schrijft dat in de lessuggesties ´tot mijn ontsteltenis een complete extra laag van bijbelcitaten en -verwijzingen [werd] aangebracht, een laag die er volgens de maker in thuis hoorde en die ik er als schrijver alleen zelf nog niet in gezien had. Terwijl ik op dit punt bewust impliciet was gebleven in mijn tekst omdat dit boek voor alle kinderen was bedoeld en niet alleen voor lezers die de bijbel positief benaderen.´
Ze schrijft dat in de lessuggesties ´tot mijn ontsteltenis een complete extra laag van bijbelcitaten en -verwijzingen [werd] aangebracht, een laag die er volgens de maker in thuis hoorde en die ik er als schrijver alleen zelf nog niet in gezien had. Terwijl ik op dit punt bewust impliciet was gebleven in mijn tekst omdat dit boek voor alle kinderen was bedoeld en niet alleen voor lezers die de bijbel positief benaderen.´
Dit commentaar betreft de volgende passage in het hoofdstukje 'Boek' bij de lessuggesties:
De auteur schrijft niet modieus, doet geen knieval naar kinderen toe. Ze gebruikt veel symboliek: het verhaal over de gebroken rietstengel verwijst naar Jesaja 42:3 uit het Oude Testament. Als Leendert in zijn verhaal zegt Het is wintertijd slaat dat ook op de oorlogstijd, evenals bij Winterijs van Peter van Gestel (Woutertje Pieterse Prijs 2002). De klaagvogel verwijst naar de profeet Jona: Jona, letterlijk duif in het Hebreeuws, betekent klaagvogel. En de vogel die Elske tekent op de puinhopen van Het Silveren Seepaerd, lijkt op de vogel van stras die ze van oom Jo-tje heeft gekregen, maar je kunt er ook de vogel Phoenix in zien die uit zijn as herrijst: een krachtig hoopvol teken aan het eind van dit mooie, gevoelige verhaal.
Ook in het hoofdstukje 'Praten' wordt de Bijbel betrokken bij de rietstengel:
In de bijbel staat ook een verhaal over een gebroken rietstengel. De profeet Jesaja (Jesaja 42:3) zegt:
Het geknakte riet breekt hij niet af,
de kwijnende vlam zal hij niet doven.
Het recht zal hij zuiver doen kennen.
de kwijnende vlam zal hij niet doven.
Het recht zal hij zuiver doen kennen.
Wat zouden die regels kunnen betekenen? Denk je dat Leendert het verhaal van Jesaja kent? Vertellen Leendert en de profeet Jesaja over dezelfde rietstengel?
Op 24-04-10 liet Carli Biessels ons weten de publicatie van haar brief te betreuren. Ze was inmiddels in gesprek met het bestuur van de Stichting Woutertje Pieterse Prijs.
Einde bericht.
Einde bericht.
Maar die 'laag' werd er natuurlijk niet 'in aangebracht', Lieke van Duin (want dit is vooral haar aandeel) brengt enkele motieven in verband met bronnen buiten het verhaal en dan met name een van de oudste verhalen die er zijn, de Bijbel. Ze beweert niet dat die 'thuishoort' in het verhaal, evenmin dat de 'schrijver die zelf nog niet gezien had'.
Fascinerend dat een auteur dit zo kan opvatten.
Komt dat misschien doordat Lieke schrijft dat de gebroken rietstengel 'verwijst' naar Jesaja 42:3?
Dat doet die rietstengel natuurlijk niet, maar zo'n alledaags motief is een gebroken rietstengel nu ook weer niet dat je als lezer niet zou denken dat dat vast uit iets anders, een ander verhaal komt. In het verhaal is het sowieso al een motief in een verhaal, een verhaal in een verhaal dus, dat de hoofdpersoon verteld krijgt door een ander personage.
Zelfs bij mij, heiden, ging een Bijbels belletje rinkelen. Ik ben dan niet zo goed als Lieke thuis in de Bijbel om het meteen tot de juiste passage te herleiden, maar ik kan Lieke wel volgen.
Carli was verontwaardigd, vertelde Lieke me, omdat zij dat verhaal ook van een ander had gehoord, en niet in de Bijbel had gevonden. Ze had op hoge toon geëist dat Lieke dit zou weghalen.
Dat is nog fascinerender.
De auteur zegt: dít was mijn bron en waag het niet om andere bronnen te noemen...
Fascinerend dat een auteur dit zo kan opvatten.
Komt dat misschien doordat Lieke schrijft dat de gebroken rietstengel 'verwijst' naar Jesaja 42:3?
Dat doet die rietstengel natuurlijk niet, maar zo'n alledaags motief is een gebroken rietstengel nu ook weer niet dat je als lezer niet zou denken dat dat vast uit iets anders, een ander verhaal komt. In het verhaal is het sowieso al een motief in een verhaal, een verhaal in een verhaal dus, dat de hoofdpersoon verteld krijgt door een ander personage.
Zelfs bij mij, heiden, ging een Bijbels belletje rinkelen. Ik ben dan niet zo goed als Lieke thuis in de Bijbel om het meteen tot de juiste passage te herleiden, maar ik kan Lieke wel volgen.
Carli was verontwaardigd, vertelde Lieke me, omdat zij dat verhaal ook van een ander had gehoord, en niet in de Bijbel had gevonden. Ze had op hoge toon geëist dat Lieke dit zou weghalen.
Dat is nog fascinerender.
De auteur zegt: dít was mijn bron en waag het niet om andere bronnen te noemen...
Inmiddels hebben Lieke en Jos aan Literatuur zonder leeftijd toegezegd om een artikel te schrijven over de verhouding auteur-recensent.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten