Stichting Lezen: voor kinderen en jongeren

Voorop Lezen 2014-4 prijkt een mooie prent van Philip Hopman. Een jongetje leest Boer Boris temidden van kippen. Er staat een interview met hem (door Joukje Akveld) in dit nummer, vandaar. Het is een van de lezenswaardige bijdragen in dit nummer, dat vrijwel geheel over jeugdliteratuur gaat.

Dat is geen wonder. Op de website van Stichting Lezen, de uitgever van Lezen, staat nog dat 'Stichting Lezen het lezen bevordert in de Nederlandse en Friese taal en een bijdrage levert aan het verbeteren van het leesklimaat en de leescultuur'.
Maar op de pagina in Lezen 2014-4 waar de Leescoalitie wordt voorgesteld, verkondigt directeur Gerlien van Dalen: 'Stichting Lezen wil ervoor zorgen dat alle kinderen en jongeren de kans krijgen om het plezier in lezen te ontdekken'.
Dat legt de focus formeel op de jeugd, en de voorbeelden die ze noemt onderstrepen dat: BoekStart, de Nationale Voorleesdagen, de Nationale Voorleeswedstrijd, Bibliotheek op school en de Jonge Jury.

Kennelijk laat deze stichting de volwassenen over aan die andere stichting, Stichting Lezen & Schrijven, ook lid van de coalitie. Die wil volgens Lezen 'laaggeletterdheid helpen voorkomen en verminderen', en afficheert zich met projecten als Taal voor het Leven, Taal voor Thuis, Taal Werkt en Taal Maakt Gezonder. Maar houdt zich blijkens de website ook bezig met Vaders voor lezen en Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje. De overlapping is dus nog niet helemaal opgelost.

Dat stukje over de Leescoalitie is overigens rijkelijk laat: de coalitie werd opgericht in 2012, zie hier.
De andere partners zijn de CPNB, het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB, vanaf 1-1-2015 dus de KB, zie ook hier), en de Vereniging Openbare Bibliotheken.

In Lezen 2014-4 verder onder meer een interview met vertrekkend hoogleraar Dick Schram, zie ook hier. En uiteraard aandacht voor de laatste uitgave onder zijn hoede, De aarzelende lezer onder zijn hoede. Annemarie Terhell had een interview met John Boyne, die in Nederland was om de verkoop van De jongen die zijn vader zocht (vertaling van Stay where you are & then leave) te helpen bevorderen, en besteedt ook aandacht aan de nieuwe uitgaven van drie klassiekers:
- Andersen, sprookjes en verhalen (met illustraties van Jan Jutte, vertaling Annelies van Hees, Lemniscaat),
- Alice in Wonderland en Alice in Spiegelland (Floor Rieder, vertaling Sofia Engelsman, Gottmer)
- en, niet eerder in het Nederlands vertaald, Het wonderbaarlijke Snergenland (Sylvia Weve, vertaling Erik Bindervoet & Robbert-Jan Henkes, niet de minsten, zie Finnigans Wake, Moon).
Het wonderbaarlijke Snergenland is een verhaal van Edward Wyke-Smith, zou Tolkien hebben geïnspireerd, en de oorspronkelijke versie, The Marvellous Land of Snergs, verscheen in 1927, met prenten van George Morrow. Ik ga het ter bespreking opvragen, net als die nieuwe vertalingen van Alice.

Ik noem nog enkele bijdragen, tussen alle korte nieuws en besprekingen. Joukje Akveld had ook een interview met cabaretier Erik van Muiswinkel over zijn leesgeschiedenis (Nico van Suchtelen, Gödel, Escher, Bach, Nils Holgersson, Annie M.G. Schmidt, Finnigans Wake). Mirjam Noorduyn besteedt aandacht aan de Slash-reeks (Querido), en Annemarie Terhell nam een kijkje in het atelier van Linde Faas.

Over Lezen:

'Een abonnement op tijdschrift Lezen is voor lezers in Nederland kosteloos. Vul uw gegevens in op het aanmeldformulier en u ontvangt tijdschrift Lezen vanaf het eerstvolgende nummer.
Lezen, tijdschrift over leesbevordering en literatuureducatie, verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 13.000. Lezen richt zich op professionals in Nederland die werken met kinderen en jongeren van 0-18 jaar, die het leesbevorderingswerk dagelijks in de praktijk vormgeven, in de kinderopvang, op school, in de boekhandel en bibliotheek.
Lezen bevat informatie over specifieke doelgroepen van baby's tot adolescenten, maar ook algemene informatie. Professionals blijven zo niet alleen op de hoogte van zaken die hen direct raken maar houden ook zicht op wat anderen doen. Lezen bericht elke drie maanden over leesbevorderingsprojecten, manifestaties, tentoonstellingen, films en voorstellingen die met lezen verband houden. Lezen schenkt aandacht aan boeken, schrijvers en illustratoren die interesse en enthousiasme verdienen van eenieder die bij leesbevordering en literatuureducatie is betrokken.
Professionals op het gebied van leesbevordering en literatuureducatie ontvangen Lezen gratis door zich hier aan te melden. Voor adreswijzigingen (vermeld oud en nieuw adres) en afmeldingen kunt u een mail sturen.'

Het is na het verdwijnen van Leesgoed en De Leeswelp naast Literatuur zonder leeftijd en Licht op lezen het enige periodiek dat ruimschoots (maar nog niet uitsluitend) aandacht schenkt aan jeugdliteratuur.
De gratis uitgave moet een lieve cent kosten. Een oplage van 13000 (zoveel professionals zijn er kennelijk volgens Stichting Lezen), dus 52000 exemplaren per jaar, plus redactiekosten... Met de meest voorzichtige schatting kom ik toch op zo'n € 150.000,-. Betaald uit het geld voor leesbevordering dat Stichting Lezen namens de Nederlandse regering beheert.

De vraag is dus: bevordert Lezen het lezen...