Op 16 maart 2022 is het in Nederland mogelijk om leden voor je gemeenteraad te kiezen. De voorgaande verkiezingen waren die voor de Tweede Kamer van het parlement op 17 maart 2021.
Het lijkt me voor een uitgever nogal een waagstuk om voor die ene verkiezingen een boekje uit te brengen, maar Blossom Books zag er in 2020 heil in: Waarom je niet zomaar moet stemmen waar je ouders op stemmen; Voor iedereen die meer over politiek wil weten, van Titia Hoogendoorn in samenwerking met Nienke Schuitemaker, verschenen in november 2020.
Die titel doet nog denken dat dit een raadgevertje voor alle verkiezingen zijn, maar dat is slechts deels waar. Er wordt erg veel verwezen naar zaken die met precies die verkiezingen in 2021 te maken hadden en daardoor is de inhoud gedeeltelijk achterhaald.
Jammer! Iets meer rust en lange adem zouden dit boek meer waarde hebben gegeven.
Die Titia doet wel erg haar best om leuk te zijn en de geboden wetenswaardigheden zo licht verteerbaar als mogelijk op te dienen. Ik kende bij lezing haar podcasts niet en was nogal verbaasd dat ze zich al op de eerste pagina's voordoet als een nitwit op politiek gebied. Is dat dan een aanbeveling? Is het een poging om haar veronderstelde lezers uit te nodigen zich met haar te vereenzelvigen?
Ze schrijft alsof ze praat - wat geen wonder is bij iemand die vooral tekst uitspreekt en niet schrijft. En reken maar dat zíj aan het woord is, ook al was het boekje misschien niet haar idee, maar dat van co-auteur Nienke Schuitemaker, op p. 10 omschreven als 'politiekjunkie' en/of van Myrthe Spiteri, Blossom Books. Titia zet de toon en is daardoor erg aanwezig. Groot ego, weinig kennis - moet dat een spiegel zijn van haar veronderstelde lezers, altijd bezig zich te verkopen (prostitueren zal ik het nog niet noemen) op Insta? Altijd bereid om niet gehinderd door neigingen om nog eens te onderzoeken en na te denken een mening ten beste te geven op Twitter?
Arme twintigers en dertigers, gevangen in de maalstroom om steeds grappiger, leuker, bijdetijdser dan die ander te moeten zijn. Wat een vermoeiend leven. (Schreef de zeventigplusser.)
Ze, die veronderstelde relatief jonge maar wel stemgerechtigde lezers dus, zijn kennelijk ook vaak bezig met games. Dus schrijft Titia op p. 31
Ben je er nog? Top! Nog even en je hebt het belangrijkste theorielevel uitgespeeld.
Nadat ze eerst heeft uitgelegd dat stemmen de 'snelste en makkelijkste manier ooit om een influencer te worden'.
En waarna ze nog meer meedeelt over hoe ons landsbestuur werkt en op p. 37 schrijft:
Level complete
Gefeliciteerd, je bent door het megabelangrijkste kennishoofdstuk heen! Hoewel je ook zonder deze info had kunnen stemmen, denken we dat je hierdoor iets beter kunt stemmen. Omdat je weet waarvoor je stemt, hoe het Nederlandse politieke systeem in elkaar zit en wat die mensen daar in de Tweede Kamer doen.
Gefeliciteerd, inderdaad. Wordt hier een lacune in het Nederlandse voortgezet onderwijs gedicht? Kennis van 'hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting' hoort al tot de kerndoelen van het basisonderwijs... Maar ja, wat daarvan blijft hangen...
En ja, natuurlijk is alles mega en super in deze tekst, geheel in lijn met gangbaar tienerjargon en bijbehorende opgewonden overdrijving.
Er zijn afgezien van die stijl nog wel wat schoonheidsfoutjes aan te wijzen. Neem zo'n passage op p. 39:
Ook al is je oma je style crush en wil je helemaal geen auto, het is wel handig als jijzelf meebeslist over de dingen die jij belangrijk vindt in je eigen leven en dat van je medemens. Helemaal omdat je waarschijnlijk hoopt nog wel een tijdje mee te gaan. Als de aarde er dan nog is, tenminste. O wacht, alleen daarom al is het belangrijk dat je gaat stemmen.
Om in haar stijl te blijven: dit is natuurlijk mega-onzin. Volgens de huidige stand van de wetenschap blijft de aarde nog wel enkele miljarden jaren om de zon draaien. Op het laatst zeer waarschijnlijk onbewoonbaar voor mensen en vergelijkbare dieren.
Het gaat er meer om of we het hier op aarde de komende honderden jaren nog prettig bewoonbaar weten te houden.
Ook heb ik mijn twijfels bij deze passage:
In de politiek gaat het altijd over 'de economie'. De economie is een van de pilaren van de politiek , want #moneymindset, maar ook: in de kern draait politiek om het beantwoorden van twee vragen: 1) Hoe richten we onze samenleving in? en 2) Hoe gaan we dat betalen?
Hoe verwezenlijken van een politieke visie kost geld en we hebben het al eerder gezegd: geld groeit helaas niet in de tuin van Mark Rutte (of aan bomen/struiken elders in Nederland).
Als afgelopen jaren iets is gebleken, dan is het wel dat geld wél 'in de tuin van Mark Rutte' groeit, althans, meer dan ooit blijkt dat geld voor een regering geen roerend goed is, geen ding op zich, maar een middel om handel en nijverheid op gang te houden, tegelijk ruilmiddel en middel om rekeningen te vereffenen en balansen op te maken.
Nou ja, van die dingen.
Heeft dit boekje dan nog nut?
Jazeker. Het is onvolkomen, eigenlijk een gemiste kans, maar niettemin steken de bedoelde lezers zeker iets op van dit vertoog. Het trekt ze even uit hun Instagrammable comsumentenluchtbel, herinnert ze er wellicht even aan dat zij niet het midden van de wereld zijn, dat niet alles om hen draait. Wellicht zet het ze aan tot nadenken en het doen van een eerste stap die verder reikt dan hun persoonlijke leventje, namelijk stemmen.
Hoogendoorn, Titia, in samenwerking met Nienke Schuitemaker. Waarom je niet zomaar moet stemmen waar je ouders op stemmen; Voor iedereen die meer over politiek wil weten. Blossom Books, 2020. ISBN 978 94 6349 174 7, 126 p.