Zoeken in deze blog

maandag 26 februari 2018

Soepzootje

Was ik net Sapiens van Yuval Harari aan het lezen (recensies o.a. hier en hier, dat laatste meer interview), belandt Het hele soepzootje van Floor Bal & Sebastiaan Van Doninck op mijn tafel. Ondertitel: Het ontstaan van het heelal, de aarde, de mensen en de rest.

Samenvatting van Harari? Van Bryson (A short history of nearly everything)? Variant op Het raadsel van alles wat leeft van Jan Paul Schutte?
Oppervlakkig gezien zou je dat bijna denken, al laten Yuval Harari en Jan Paul Schutte het ontstaan van het heelal zo goed als buiten beschouwing.

Het prentenboek hinkt in enorme stappen (32 pagina's) door de geschiedenis en is een treffend voorbeeld van wat Yuval Harari een mythe zou noemen. 10 pagina's gaan over de geschiedenis van de mens.
Deze 32 pagina's geschiedenis als mythe kenschetsen is niet zo gek, want niet alleen worden hypothesen, hoogstwaarschijnlijke veronderstellingen, hier als waarheid gepresenteerd, maar de verteller ziet er ook een soort ratio achter, getuige de in varianten steeds terugkerende frase: 'Het is tijd dat...': ... 'het heelal zich vult', ... 'hier iets gaat groeien', ... 'dat het hier drukker wordt'', ... 'dat ze daar gaan lopen', ... 'voor iets heel anders' (de mensen).
Wie vond dat het tijd was? De verteller, kennelijk.

Wat er ontstond noemt de verteller herhaaldelijk 'het hele soepzootje', wat me doet vermoeden dat het idee voor dit boek eigenlijk begon met de titel.
Maar het 'soepzootje' is kennelijk toch niet zo'n zootje als het woord suggereert. En mensen blijken, anders dan Harari en met hem vrijwel alle wetenschappers vinden, geen dieren.
Naakte apen die goed kunnen denken en praten zijn kennelijk geen dieren.
'Juffrouw Laps, je bent 'n zoogdier', aldus Stoffel tijdens ''n gewichtig oogenblik aangebroken in 't avendje van juffrouw Pieterse' (Multatuli, Ideeën 1). Zelfs Stoffel wist dus al beter, maar zoals Multatuli fraai beschreef was juffrouw Laps er bepaald niet blij mee.
Om reacties als die van de fictieve juffrouw Laps te voorkomen, laat de verteller van Het hele soepzooitje de naakte apen ook maar promoveren tot mens.




Het boek is opgedragen aan 'David en Ella'. 'Want kinderverhalen beginnen met kindervragen.'
En de makers dachten kennelijk dat kinderverhalen een soort rode lijn moeten hebben en dat het ondragelijk zou zijn om 'het hele soepzootje' te beschrijven als een reeks toevalligheden of desnoods als 'een schitterend ongeluk'. Het eindigt niet voor niets ongeveer met de eerste maanlanding.



Hoe het ook zij, wie deze hebbelijkheden van de verteller voor lief neemt, houdt een vermakelijk en fraai geïllustreerd prentenboek over.
Dan is het aan de voorlezer om met zijn of haar jonge luisteraars te praten over de kwestie die juffrouw Laps zo in verwarring bracht, en over de diepere zin van dit soepzootje.



Bal, Floor, & Sebastiaan Van Doninck. Het hele soepzootje; het ontstaan van het heelal, de aarde, de mensen en de rest. Gottmer, 2018, ISBN 978 90 257 6800 3, 36 p.




vrijdag 23 februari 2018

Willem Wilminkprijs

Bij mij leeft het hardnekkige idee dat goede poëzie gezongen kan worden. Ik vind dan ook dat de Willem Wilminkprijs veel aandacht verdient. Dus als me een aankondiging bereikt van nominaties, neem ik dat graag over:

'Nominaties Willem Wilminkprijs 2018:

Kilo pond en ons van Katinka Polderman, gezongen door Kenny B. (mijn link)
Snap je? Pi van Kees Torn gezongen door Eefje de Visser
Schiphol van Jurrian van Dongen (tekst) en Peter van de Witte (muziek) gezongen door Meral Polat
Tekening van Claudia Nieuwenhuizen en Rick Piepers gezongen door Naomi Inez Wielinga
Altijd ietsie van Floortje Schoevaart (tekst) en Henny Vrienten (muziek) gezongen door Lot Lohr en Frank Groothuis
Waterwerken van Ruben van Gogh (tekst) en Bob Zimmerman (muziek).

De liedjes 1 en 2 zijn onderdeel van de SchoolTV serie ‘Snap je’ en ingestuurd door NTR
Nieuwe Medio.
Liedje 3 is ingezonden door NTR Jeugd
Liedje 4 is ingezonden door ‘De Liedjestovenaar’; zij maken vooral teksten/muziek voor
jonge kinderen
Liedje 5 is komt van de CD ‘Duizend dromen’ van Sesamstraat
Liedje 6 is onderdeel van het programma ‘Liedjes – het – grote – zaal – concert’ van het
Concertgebouw.'

Waarvan akte, tenslotte worden deze nominaties niet, zoals die van de Woutertje Pieterse Prijs, in een radio-uitzending van NPO1 bekendgemaakt.
Nog wat toelichting, ook op de webste van de prijs te vinden:
'De prijs bestaat uit een kunstwerk, vervaardigd door de kunstenaar Helga Kock am Brink en een geldbedrag van € 5000,--. Hiervan is € 3000,-- voor de tekstschrijver, componist en uitvoerend artiest ontvangen elk € 1000,--. Alle oorspronkelijk in het Nederlands geschreven kinderliedjes die niet ouder zijn dan twee jaar kunnen meedingen naar de onderscheiding. Ze moeten in dus in de periode 2016-2017 voor het eerst zijn uitgekomen op Cd of dvd of voor het eerst ten gehore zijn gebracht in het theater of op tv. Ook jonge aankomende tekstschrijvers en componisten worden uitgenodigd hun liedjes in te zenden, al is hun lied mogelijk nog niet officieel verschenen.
Deelnemers kunnen hun inzendingen sturen naar Wilminktheater, t.a.v. Trudie Lucardie, Wenninkgaarde 40-42, 7511 PH Enschede. Kijk voor de voorwaarden op www.willemwilmink.nu Een vakjury, bestaande uit Thijs Borsten, Jan Beuving, Annemarie Wenzel, Fay Lovsky en Trudie Lucardie beoordeelt de inzendingen.
De Willem Wilminkprijs is een initiatief van het Wilminktheater Enschede en wordt mede mogelijk gemaakt door Buma Cultuur.'


zaterdag 3 februari 2018

Presentaties onderzoek jeugdliteratuur

Een van de aardigste activiteiten van IBBY Nederland is de jaarlijkse studiemiddag waar onderzoekers een presentatie kunnen geven van hun werk. Vaak wordt die middag gecombineerd met een andere activiteit, bijvoorbeeld een prijsuitreiking.
Aangezien zulke evenementen zelden de reguliere pers bereiken, neem ik het betreffende persbericht hier over:

IBBY-Nederland nodigt haar vrienden en andere geïnteresseerden uit voor een studiemiddag en de feestelijke uitreiking van de Miep Diekmann Thesis prijs 2018 (en de eervolle vermelding) in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.

Programma
Vanaf 13.00 uur is de zaal open.
13.30 uur: Woord van welkom door Helma van Lierop-Debrauwer, voorzitter van IBBY-Nederland.
13.40 uur: Aart G. Broek: Wie is die Diekmann die zo brutaal is om over Antilliaanse kinderen te schrijven?
14.15 uur: Petra Molenaar: De literaire belangstelling voor en de perceptie van jeugdliteratuur bij eerstejaars PABO-studenten (referent Toin Duijx)
14.50 uur: Kelly Hübben: Beestenboel: dieren in de Gouden Boekjes (referent Helma van Lierop-Debrauwer)
15.25 uur: korte theepauze
15.50 uur: Voorlezen van juryrapport Miep Diekmann thesis prijs
16.00 uur: Uitreiking van de Miep Diekmann Thesis prijs 2018 en de eervolle vermelding
16.15 uur: Selma Noort: Miep Diekmann, de coach. Miep Diekmann, mijn coach?
16.30 uur: Dolf Verroen: Verbazingwekkend
16.45 uur: Afsluiting door Helma van Lierop-Debrauwer. Aansluitend een drankje en een hapje in de zaal.

Sprekers
·         Aart G. Broek: Over Mieps jeugdjaren op het eiland Curaçao, de verbinding van die jaren met haar werk en werkzaamheden, de uitbouw door nieuwe ervaringen met eilandelijke samenlevingen, bewoners en schrijvers.
·         Petra Molenaar: De studie maakt onderdeel uit van een promotieonderzoek naar de groei in literaire competentie bij eerstejaars pabostudenten. Deze lezing wil het lezen van de pabostudenten en hun ideeën over jeugdliteratuur in beeld brengen
·         Kelly Hübben: In haar lezing wordt de betekenis van de talloze dieren die de Gouden Boekjes bevolken vanuit een breder cultureel perspectief besproken.

[...]
Aanmelding
Dankzij de gastvrijheid van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag is de middag voor Vrienden-van-IBBY (die dus hun donatie voldaan hebben) en studenten van de master Jeugdliteratuur gratis toegankelijk. Aan overige deelnemers wordt een deelnemersbijdrage van tien euro gevraagd. Je kunt echter bij aanmelding ook aangeven Vriend-van IBBY te worden.
Aangezien er een beperkt aantal mensen in de zaal kan, dient men zich van tevoren aan te melden voor de middag via een mail aan IBBY-Nederland@planet.nl.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Voor wie de International Board on Books for Young people (IBBY) niet kent: zie hier.
Over de Miep Diekmann thesis prijs 2018 berichtte ik al eerder.