Vanmorgen (20-09-2012) een opvallende ingezonden brief in de Volkskrant, van Sanne Terlouw, onder de kop 'Geen onderscheid tussen feiten en religie op school'.
Ze doet daarin verslag van een wel heel ingrijpende wijziging van haar tekst voor 'een prestigieuze nieuwe geschiedenismethode voor de basisschool'. Helaas vermeldt ze geen namen, het zou gaan om 'een van de belangrijkste educatieve uitgeverijen van ons land'.
Haar tekst, zoals weergegeven in de brief:
'Rond het jaar 0 werd volgens de bijbel in het plaatsje Bethlehem in Palestina een joodse man geboren wiens ideeën heel belangrijk zijn geworden voor de westerse wereld. Hij heette Jesus van Nazareth. In de bijbel staat ook dat Jezus ter dood werd veroordeeld door de Romeinse overheerser, omdat hij volgens hem opstandige ideeën verspreidde [...,] Jezus was een heel bijzonder mens. Veel mensen dachten dat hij de messias was. Later noemden ze hem de zoon van God.
En zo ontstond een nieuwe godsdienst uit het jodendom: het christendom. [...]
De christenen hebben de joden de schuld gegeven van Jezus' dood en dat heeft eeuwenlang vreselijke gevolgen gehad voor de joden. [...]'
In de gedrukte versie zou staan:
'Maar er was in het Romeinse Rijk ook een nieuwe groep gelovigen die het zwaar kreeg. Dat waren christenen. In hun godsdienst, het christendom, draaide alles om één God. Deze God had zijn zoon Jezus Christus naar de aarde gestuurd om Zijn boodschap te verspreiden. Jezus en zijn volgers hadden ook tot taak om andere mensen over te halen om ook christelijk te worden.'
Sanne Terlouw is verontwaardigd. 'Als Jezus bestaan heeft, was hij een jood, en had van het christendom geen weet. Het christendom is pas veel later gesticht. Waarom is geschrapt dat het christendom voortkomt uit het jodendom?
De god van de joden wordt in het er voorafgaande tekstblokje met een kleine letter geschreven en krijgt zelfs een naam (die bovendien niet klopt) zoals Wodan en Donar. In het stukje over het christendom wordt God plotseling met een hoofdletter geschreven.' En meer. Helaas kon ik de brief (nog?) niet online vinden.
Er is een naschrift bij waarin ze laat weten dat 'de uitgeverij mij heeft laten weten dat in de volgende druk de volgende wijzigingen worden toegepast:
- God met een hoofdletter
- Gods naam wordt weggelaten
- De zin over Jezus wordt als volgt geformuleerd: "De Christenen geloofden dat God zijn zoon Jezus Christus naar de aarde had gestuurd om Zijn boodschap te verspreiden. de volgers van Jezus overtuigden andere mensen ook christelijk te worden."'
De eerste twee wijzigingen snap ik niet, zal wel slaan op een vermelding van Jahweh o.i.d., maar dat maakt e.e.a. niet minder opmerkelijk. Hier is een gelovige redacteur aan het werk geweest, lijkt mij. Het is natuurlijk lastig dat van die vele goden die we kennen, met namen die zoals alle namen een hoofdletter krijgen, van Donar tot Krishna, die ene simpelweg God heet. Met hoofdletter, want een naam. Alsof je je kat Kat noemt. Al hoef je volgens diezelfde spellingregels vervolgens 'zijn' níet met hoofdletter te schrijven.
En Sanne heeft m.i. historisch gezien een punt in haar opmerking over het nog niet bestaan van het begrip christelijkheid ten tijde van de gangmaker, al zou ik als redacteur haar tekst ook niet integraal hebben overgenomen. (Of die gevolgen 'vreselijk' waren, zou moeten blijken uit de beschrijving ervan, niet door ze meteen als zodanig te bestempelen.)
Opmerkelijk blijft dat hier een redacteur c.q. uitgever van een tekst afkomstig van een ongelovige een gelovige tekst heeft gemaakt. Dat zou mij ook niet bevallen.
Ze doet daarin verslag van een wel heel ingrijpende wijziging van haar tekst voor 'een prestigieuze nieuwe geschiedenismethode voor de basisschool'. Helaas vermeldt ze geen namen, het zou gaan om 'een van de belangrijkste educatieve uitgeverijen van ons land'.
Haar tekst, zoals weergegeven in de brief:
'Rond het jaar 0 werd volgens de bijbel in het plaatsje Bethlehem in Palestina een joodse man geboren wiens ideeën heel belangrijk zijn geworden voor de westerse wereld. Hij heette Jesus van Nazareth. In de bijbel staat ook dat Jezus ter dood werd veroordeeld door de Romeinse overheerser, omdat hij volgens hem opstandige ideeën verspreidde [...,] Jezus was een heel bijzonder mens. Veel mensen dachten dat hij de messias was. Later noemden ze hem de zoon van God.
En zo ontstond een nieuwe godsdienst uit het jodendom: het christendom. [...]
De christenen hebben de joden de schuld gegeven van Jezus' dood en dat heeft eeuwenlang vreselijke gevolgen gehad voor de joden. [...]'
In de gedrukte versie zou staan:
'Maar er was in het Romeinse Rijk ook een nieuwe groep gelovigen die het zwaar kreeg. Dat waren christenen. In hun godsdienst, het christendom, draaide alles om één God. Deze God had zijn zoon Jezus Christus naar de aarde gestuurd om Zijn boodschap te verspreiden. Jezus en zijn volgers hadden ook tot taak om andere mensen over te halen om ook christelijk te worden.'
Sanne Terlouw is verontwaardigd. 'Als Jezus bestaan heeft, was hij een jood, en had van het christendom geen weet. Het christendom is pas veel later gesticht. Waarom is geschrapt dat het christendom voortkomt uit het jodendom?
De god van de joden wordt in het er voorafgaande tekstblokje met een kleine letter geschreven en krijgt zelfs een naam (die bovendien niet klopt) zoals Wodan en Donar. In het stukje over het christendom wordt God plotseling met een hoofdletter geschreven.' En meer. Helaas kon ik de brief (nog?) niet online vinden.
Er is een naschrift bij waarin ze laat weten dat 'de uitgeverij mij heeft laten weten dat in de volgende druk de volgende wijzigingen worden toegepast:
- God met een hoofdletter
- Gods naam wordt weggelaten
- De zin over Jezus wordt als volgt geformuleerd: "De Christenen geloofden dat God zijn zoon Jezus Christus naar de aarde had gestuurd om Zijn boodschap te verspreiden. de volgers van Jezus overtuigden andere mensen ook christelijk te worden."'
De eerste twee wijzigingen snap ik niet, zal wel slaan op een vermelding van Jahweh o.i.d., maar dat maakt e.e.a. niet minder opmerkelijk. Hier is een gelovige redacteur aan het werk geweest, lijkt mij. Het is natuurlijk lastig dat van die vele goden die we kennen, met namen die zoals alle namen een hoofdletter krijgen, van Donar tot Krishna, die ene simpelweg God heet. Met hoofdletter, want een naam. Alsof je je kat Kat noemt. Al hoef je volgens diezelfde spellingregels vervolgens 'zijn' níet met hoofdletter te schrijven.
En Sanne heeft m.i. historisch gezien een punt in haar opmerking over het nog niet bestaan van het begrip christelijkheid ten tijde van de gangmaker, al zou ik als redacteur haar tekst ook niet integraal hebben overgenomen. (Of die gevolgen 'vreselijk' waren, zou moeten blijken uit de beschrijving ervan, niet door ze meteen als zodanig te bestempelen.)
Opmerkelijk blijft dat hier een redacteur c.q. uitgever van een tekst afkomstig van een ongelovige een gelovige tekst heeft gemaakt. Dat zou mij ook niet bevallen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten