Op vrijdag 9 december nam Helma van Lierop-Debrauwer afscheid van Tilburg University, zoals deze onderwijsinstelling, nazaat van de Rooms-Katholieke Leergangen, tegenwoordig heet. (Lees hier meer over de naamsgeschiedenis.)
Daarmee kwam een eind aan de enige leerstoel jeugdliteratuur die het Nederlands taalgebied nog rijk was, 42 jaar nadat de eerste leerstoel werd ingesteld: in 1980, Ria Bauer-van Wechem (1927–2022), Leiden, en die data haalde ik uit een artikel door Helma van Lierop in Vooys 2013, dankzij de onvolprezen Digitale Bibliotheek van de Nederlandse Letteren, DBNL.
Overigens stond Ria Bauers leerstoel in de faculteit van sociale wetenschappen en die van Helma in Leiden (want ja, daar was ze ook een tijd hoogleraar, bijzonder hoogleraar van de Annie M.G. Schmidt-leerstoel) in die van de letteren. Van opvoedkunde naar kunst in woord en beeld.
De titel van dat artikel luidde 'Twee stappen voorwaarts, één stap terug, De academische studie van de jeugdliteratuur in Nederland en Vlaanderen'. Vandaag de dag zijn we duidelijk bezig een stap terug te maken, althans in het Nederlands taalgebied.
Niettemin prezen Helma's faculteitscollega's haar de hemel in en ze verzekerden haar en ons toehoorders dat ze de master jeugdliteratuur in ere zouden houden. Deze master heeft sinds kort zelfs een internationale poot en zo stond ik tijdens de afsluitende borrel tot mijn verrassing ineens te praten met een van de docenten, een jonge vrouw uit Mumbai. Zo blijft 'Tilburg University' in ons taalgebied toch met voorsprong de universiteit waar het meest over jeugdliteratuur wordt onderwezen. En dat voor zover ik weet zelfs nog in het Nederlands, op die internationale poot na. In stuntel-Engels lesgeven in Nederlandstalige woordkunst, dat hoeft nog niet.
Die borrel volgde na een afscheidssymposium, waarvan ik het middagdeel kon bijwonen, mede omdat ik een bijdrage mocht leveren aan een soort afscheidsbundel. Soort, want ik begreep dat hij alleen online beschikbaar komt, niet in de handel.
Dat middagdeel behelsde onder meer een afscheidscollege door Helma van Lierop, en dat ging over de rol van kinderen bij de beoordeling van jeugdliteratuur. Strekking kort: het wordt tijd kinderen niet als quantité négligeable, als nitwits te beschouwen, ook niet als het om wetenschappelijk onderzoek gaat - wat toch iets anders is dan het beoordelen van kunst. ‘Recht doen aan kennis van kinderen en jongeren’, zoals Helma het verwoordde. Er klonken echo's in door van haar dissertatie Ik heb het wel in jóuw stem gehoord (1990). Ze verwees naar de 'weerbarstige praktijk', met critici die ‘zich ongemakkelijk voelen bij het loslaten van de controle die ze gewend zijn’ en gaf voorbeelden aan de hand van Code Kattenkruid van Jacques Vriens en Schaduw van de leeuw van Linda Dielemans.
De zaal zat vol studenten en oud-studenten en zo kreeg het afscheid van een hoogleraar die volgens eigen zeggen het liefst door de achterdeur was verdwenen toch gepaste aandacht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten