NOT 2025

Iedere keer, ook nu weer (21-2) hoop ik dat al die onderwijsgevenden die de drie grote hallen betreden van de Nationale Onderwijs Tentoonstelling, een doel hebben, een zeer specifiek wensenlijstje. Of het nu een nieuwe methode is voor lezen of rekenen, of nieuw meubilair, een nieuw klimtoestel of ideeën voor een uitstapje met de klas, je komt op de NOT beslist verder, maar zonder zo'n lijstje wordt het (ver)dwalen. Ik kom voor lezen en boeken en kan bijna twee hallen ongemoeid laten.

De stand van Blink is bijna even groot als die van Zwijsen. Malmberg ontbreekt, net als Thieme en Noordhoff. Er is zowaar een standje van NBD Biblion, eigenlijk vooral Aura, maar ook van Lezenopschool, Schoolbieb-nu en een hele grote stand van Schoolsupport. 

Deze keer geen in het oog vallend Kinderboekenplein maar wel een dito terras, en (dacht ik) minder uitgeverijen dan vorige versies (2023, 2021...), maar toch wel De Eenhoorn, Clavis, Gottmer, Luitingh-Sijthoff, in de buurt van dat terras. En Femke Ganzeman van Leesbevorderingindeklas.nl wist aan het eind van haar lezing over 'Ontdek de kracht van kinderboeken in je onderwijs!' nog te wijzen op het aanstaand verschijnen (maart/april) van De wereld in boeken, leesbevordering in de klas (Boom). Waarvan acte.

 

Topina

In veel voor kinderen bedoelde films (met name die van het Disney-concern) vind je naast de held(in) van het verhaal een klein begeleidend figuurtje dat meedoet met de hoofdpersoon. Kan een vogeltje zijn, een hondje of ander beestje, of een klein mensje. Er is wel eens verondersteld dat kijkende kinderen zich deels met zo'n figuurtje kunnen vereenzelvigen. Ze kunnen zo meeleven met twee verhaalfiguren.

 

Het lijkt erop dat Lida Dijkstra zoiets in haar hoofd had toen ze Topina bedacht als jonge hoofdpersoon van De wonderverteller, naast verhalenverteller Marco Polo. Topina ('Muisje') is de naam die Marco Polo haar geeft, het weesmeisje dat in de Genuaanse gevangenis werkt waar Polo gevangen zit na terugkomst uit Azië en pech in een zeeslag tussen Genuese en Venetiaanse vloten.

 

 

De paiza van de Koeblai Khan, het reisdocument voor Marco Polo c.s.

 

Topina, de verteller van het omvattende verhaal, brengt het contact tot stand tussen koopman Polo en schrijver Rustichello di Pisa, eveneens gevangene. Ze maakt de sessies mee waarin Marco Polo vertelt en Rustichello schrijft. Zo beleven wij lezers ook de verhalen mee. In het boek staan die in een ander letterkleurtje, en waar uitleg wordt gegeven over vreemde beesten en zo staat die in weer een ander letterkleurtje. Zo wordt dit verhaal-in-een-verhaal redelijk overzichtelijk gehouden.

 

En Marco's verhalen? Rustichello dringt erop aan dat er genoeg spanning en sensatie in moet zitten om toekomstige lezers te vermaken, een handige vondst van de auteur, want zo vermijdt Marco Polo te lange uitweidingen en opsommingen en blijft er een in delen gesplitst verhaal over dat precies bevattelijk en genietbaar is voor lezers van elf en ouder. (Topina is elf jaar.) 

Boeiend genoeg en achterin voorzien van een verantwoording die geloofwaardig maakt dat Polo's relaas in essentie overeenkomt met dat in het boek van Rustichello da Pisa zoals dat in allerlei soms van elkaar verschillende kopieën is bewaard, Il Milione, Il Divisiment dou Monde. (Het oorspronkelijke manuscript is verloren gegaan.) Lida Dijkstra maakte gebruik van de Nederlandse vertaling door Anton Haakman: Marco Polo, De wonderen van de Orient, Il Milione (Polak & Van gennep, 2008).

 

 

Speciale vermelding verdienen de illustraties door Djenné Fila. Ze heeft een heel eigen stijl, ze kreeg gelukkig de ruimte (denk ik) en ze passen heel goed bij het verhaal van Marco Polo. De kaart op de schutbladen (zie boven) is ook handig en mooi.

 

Dijkstra, Lida. De wonderverteller, over de reizen van Marco Polo. Met illustraties van Djenné Fila. Luitingh-Sijthoff, 2024. ISBN 978 90 210 4894 9, 208 p.