Voor ik het vergeet even noteren. In De Groene Amsterdammer 11-8-2022 trof ik op p. 56 en 57 twee recensies die in opzet elkaars tegengestelde zijn.
Op p. 56 bespreekt Kees 't Hart Bergen aan zee van Pauline Slot.
Het is het verslag van een leeservaring. Er wordt geen enkele andere titel in genoemd, niet verwezen naar eventueel ander werk van Pauline Slot, Kees 't Hart beschrijft nauwkeurig hoe hij na aanvankelijke reserve zich liet meeslepen door dit verhaal, dat als hoofdpersoon de echtgenote van een bergbeklimmer (Berend) heeft. Zijn reserve betrof die bergbeklimmer en bergbeklimmers in het algemeen. Het is vooral de stijl die hem overtuigt, de mooie zinnen.
Ik was blij dat ik schrok, wat een zin! En deze prachtige scène: 'Ik lag met mijn hoofd op zijn schouder. Ik hoorde zijn lage hartslag, voelde de rust die daarvan uitging. Mijn eigen hart sloeg mee met de seconden, ging sneller.' Hij had meer tijd! Ik geef toe: deze roman ontroerde me, ja zelfs Berend ontroerde me. Wat een lul, maar toch...
Op p. 57 staat de recensie door Graa Boomsma over De tovenaar van Colm Tóibín, 'een roman over Thomas Mann (1875-1955)'.
Ook een leeservaring natuurlijk, zoals elke recensie, maar hier maakt de recensent me snel duidelijk dat hij het werk van Thomas Mann kent, dat hij veel heeft gelezen over Thomas Mann en zijn familie, en ook minstens één andere titel van Tóibín kent, namelijk 'zijn James-roman De meester'. Dat zal dan wel Henry James zijn, dacht ik, want zo ongeletterd ben ik nou ook weer niet. (Het klopt.)
Maar zo belezen als Graa Boomsma ben ik niet, dat besef ik. Van Thomas Mann heb ik alleen ooit Der Tod in Venedig gelezen. Prachtig verhaal.
Deze recensent is van het type omgevallen boekenkast. Op zich niets tegen, je kan er iets van leren, krijgt een stukje literatuurgeschiedenis mee. Maar een nadeel is er ook.
Hij eindigt zo:
Die kerndagen in Manns leven tot een roman verheffen, zou dat niet beter zijn geweest? Zeker, er staan fascinerende passages in De tovenaar en ook hilarische, bijvoorbeeld over de snobistische Alma Mahler ('En kijk mij nou, ik trouw met de ene na de andere Jood') die uit Europa wil vluchten met 23 koffers... Maar staat er voor de Mann-lezer iets nieuws in De tovenaar? Helaas.
Onder meer blijkt uit deze recensie van Graa Boomsma het verhaal heeft gelezen als een biografie, niet als een roman, en hij laat mij achter met het idee dat ik nog wat zou moeten inhalen. Helaas...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten