Hallo allemaal, ik ben Huw!
Zo begint een prentenboek-achtig half-documentair boek over pinguïns voor dierenliefhebbers van acht en ouder, Houden pinguïns van de kou?.
Intrigerend aan die eerste zin is de naam. Huw? Blijkt Welsh te zijn, de Welshe variant op Hugo. Rijmt op het Engelse woord dew (dauw). Toevallig heeft de verteller dezelfde voornaam als een van de auteurs, Huw Lewis Jones en waarachtig, ze lijken op elkaar. Deze Huw is niet alleen auteur, hij is ook een 'experienced polar guide, over the last decade Huw has wandered on both sides of Antarctica and in the Arctic', volgens Poseidon Expeditions. Naast Huw staat 'Sam', die zich presenteert als pinguïntekenaar, in de flaptekst 'vogelkenner' wordt genoemd en volgens haar website een illustrator is met een wat cartooneske stijl.
Werkt zo'n presentatie? Ik weet het niet. Het gevolg is wel dat de lezer rechtstreeks wordt aangesproken, mogelijk vinden sommige kinderen dat aantrekkelijk. Maar het leidt ook tot gewauwel.
Expeditie pinguïn!
Wat weet jij over pinguïns?
Ben jij net zo'n vogelgek als ik? Ik hoop van wel. Kom met ons mee op een fantastisch avontuur - we varen naar verre eilanden, over uitgestrekte oceanen en langs gevaarlijke ijsbergen om pinguïns in hun natuurlijke omgeving te bekijken.
Kun je je voorstellen hoe het is om pinguïn te zijn? Het de hele dag ijskoud hebben en alleen maar vis als avondeten? Dan moet je écht van kou houden, toch? Tijdens onze reis zul je ontdekken waarom pinguïns houden van de plek waar ze wonen, hoe ze overleven en wat we kunnen doen om hen en hun natuurlijke omgeving te beschermen.
Zo dus. Als een reisbureau dat klanten tracht te lokken. Bijvoorbeeld Poseidon Expeditions, het bedrijf waar Huw weleens een reis leidt. Voor tienduizend euro per persoon (exclusief reis naar Ushuaia) twee weken pinguïns kijken.
Overigens hebben gezonde pinguïns het doorgaans niet koud, wat op p. 26 summier wordt bevestigd. En ze eten niet alleen 's avonds, sterker, doorgaans eten ze overdag. Verder wordt er, heel modern, vanzelfsprekend van uitgegaan dat ze bescherming behoeven. Pas op. 42-44 leggen ze dat uit:
Mensen zijn gevaarlijk, maar we zijn ook in staat tot geweldige dingen. We moeten leren samenleven met andere dieren en hun habitats en het milieu beschermen.
Mooi zo. Houd de moed er een beetje in bij die jonge lezers. Ze hebben nog een heel leven voor zich en ontdekken liever niet te snel dat mensen meer vernielen dan herstellen en de opwarming en vervuiling van onze aarde onherroepelijk doorgaan. Hetgeen, zoals ze keurig op p. 42 uitleggen, het voortbestaan van veel pinguïns bedreigt. En ook dat van mensen, zou ik eraan toevoegen.
Als we daar zijn aanbeland weten we als lezer inmiddels wel het nodige over pinguïns. Niet alles, natuurlijk. Zo leggen ze niet uit hoe de pinguïns erin slagen om te paren, wat met al die veren en de kou best een interessant onderwerp is (zie ook Schooltv). Na het baltsen (p. 29, 'Liefdesliedjes') komen we na een uitstapje over pinguïns bij de stad meteen terecht bij het gezinsleven.
Ze leggen evenmin uit waarom men de Noordpool de 'bovenkant' van de aarde noemt. Dat zou wellicht ook te ver voeren in zo'n boek, maar niet gebruiken van de termen boven- en onderkant was dan eenvoudiger geweest.
Verrassend is dat ze ook niet uitleggen hoe pinguïns zwemmen, behalve dat op p. 11 over hun vleugels wordt geschreven dat ze 'plat en gestroomlijnd' zijn en 'perfect ontworpen om snel mee te zwemmen'. Dat moet het doen. Gelukkig zijn er op internet veel filmpjes met zwemmende pinguïns te vinden. Waaronder een dat toont hoe een pinguïn ontkomt aan jagende orca's door in een rubberboot met toeristen te springen!
Er is wel veel en adequate aandacht voor de diverse soorten pinguïns, voor prehistorische pinguïns en voor hun gedrag en communicatie, en waar ze wonen.
De titelvraag wordt op p. 26 beantwoord: ja, de 'meeste pinguïns houden
van de kou en zijn gebouwd om te overleven in een ijskoud klimaat'.
Al met al best een aardig boek voor in een schoolbibliotheek, of als cadeau voor iemand van acht of ouder die dol is op pinguïns. Dankzij of ondanks Huw.
Lewis Jones, Huw, en Sam Caldwell. Houden pinguïns van de kou? Vertaling: Steven Blaas. Lemniscaat, 2023. ISBN 978 90 477 1574 0, 48 p. Oorspr.: Do Penguins Like the Cold?, Thames & Hudson, 2023.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten