Voor wie Noord waardeerde, is er goed nieuws: Zuid. Prachtige prenten door Marieke ten Berge van Antarctische dieren, in dezelfde stijl, deze keer echter met tekst van Eva Moraal. Ook nu is vrijwel Iedere plaat paginagroot en ertegenover staat een pagina met tekst:
hier stelt het beest zich als het ware voor, met woorden die hem of haar in de
bek zijn gelegd. In een kadertje wat feiten.
In tegenstelling tot Noord is Zuid voorzien van twee pagina's bronnen. En geen gratuite oproep tot natuurbescherming, maar wat tekst over de langzame opwarming van de aarde en de gevolgen voor het ijs op Antarctica, en de afspraken die er bestaan over het beheer van dit continent. Bovendien spuien de pratende beesten hun kritisch commentaar over mensen.
Die tekst is nog best pittig, maar lezers van 9 en ouder kunnen er wel mee overweg, denk ik, al hoop ik dat ze dan al weten wat paren is, waartoe een penis dient en wat spotten ook nog betekent. Met Noord deelt Zuid de eigenaardige opmaak waarin sommige woorden extra benadrukt worden door ander type en kleur, zonder dat dit een functie lijkt te hebben, zie bijvoorbeeld eerste kolom p. 33, de alinea met boksen en doodvriezen, die een onverdiende klemtoon lijken te krijgen
De volgorde waarin de dieren optreden is alfabetisch. Dat maakt de inhoudsopgave achterin bijna overbodig. Wat betreft dieren is het een wonderlijke volgorde. Alle pinguïnsoorten staan verspreid door het boek, net als alle zwemmende zoogdieren. (Klein foutje op p. 29, waar de Blauwe vinvis beweert dat hij groter is dan het grootste zoogdier: dat is-ie zelf.)
Na de Adéliepinguïn volgen er liefst acht soorten met namen die met Antarctische beginnen, van aalscholver via stormvogel (hierboven afgebeeld) tot zilvervis. En op het eind zijn er zes soorten met een naam die met Zuid begint, van Zuid-Georgisch alkstormvogeltje tot Zuidpoolkip. Dat die kip die geen kip is de rij sluit vind ik dan wel weer grappig, maar dat is toeval.
De ongewervelden komen er afgezien van de Kolossale inktvis relatief bekaaid af: ze figureren vooral als voedsel en alleen de Antarctische krill (hoofdschotel), de Antarctische vederster en de Belgica antarctica (een soort dansmug) krijgen naast die inktvis nog een hoofdstukje. Jammer dat de Orca geen hoofdstukje kreeg. Misschien omdat hij al in Noord voorkomt?
Gezien de uitgesproken voorkeur van Marieke ten Berge voor koude, witte landschappen denk ik dat er na Noord en Zuid geen soortgelijk boek meer komt... Jammer, want haar platen mogen er zijn. Nu was het daartussen verschenen Polder (zelfde opzet, ook met tekst van Eva Moraal) niet zo koud en wit, dus wie weet... Wie meer wil weten over het werk en vooral werkwijze van Marieke ten Berge: zie deze minidocu.
Berge, Marieke ten, met teksten van Eva Moraal. Zuid. Lemniscaat, 2025. ISBN 978 90 477 1627 3, 90 p.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten