Zoeken in deze blog

zaterdag 25 augustus 2018

Voor altijd en even

is de titel van een mooi, raadselachtig prentenboek. Het is van Sarah Jacoby en vertaald door Imme Dros. De oorspronkelijke Amerikaanse titel luidt Forever or a Day.
Sarah Jacoby's haar website toont dat ze al een behoorlijk oeuvre aan knappe, stijlvaste illustraties heeft opgebouwd, met indrukwekkende opdrachtgevers. Alleen nog geen prentenboek, het is echt haar eerste.



De schutbladen tonen de wassende en afnemende maan. De daarop volgende dubbelpagina een streep licht, waardoor een vrachtwagentje rijdt met het opschrift Times. Aan begin en eind een schijnende lantaarnpaal en er vliegt iets uit dat vrachtwagentje. Een krant? Daarop volgt een dubbelpagina met wat meer licht en een dame die een hond uitlaat, met diezelfde lantaarnpalen. Dan een enkele pagina waarop het wagentje door de straten van een stad rijdt, nóg meer licht en de lantaarnpaal is uit.



Daarna een waarop een jongetje uit het raam kijkt waardoor een bundel licht binnenvalt (hieronder deel van de pagina)




en de eerste tekst:

Het lijkt alsof je het bijna aan kunt raken.

Ja, wát? Het licht, dacht ik.

Maar de volgende pagina's zetten me op het spoor van de tijd. Ja inderdaad, Times, komt enkele keren terug. Misschien wel een knipoog naar een van Jacoby's opdrachtgevers, de New York Times. De hele reeks beelden beslaat één dag. Wie zal ontkennen dat er verband is tussen licht en tijd...?
Ik schreef 'reeks beelden' omdat ik nogal moest invullen en interpreteren om er een verhaal van te maken - als ik dat al zou willen.
Dat zou dan ongeveer samen te vatten zijn als: een jongetje gaat met zijn vader en moeder een dagje naar oma en opa (wit haar) - en met hen door naar strand en ergens buiten.




De avond valt, het wordt nacht.

De laatste prent toont datzelfde gezinnetje in een soort tent, die overigens erg op een opengeslagen boek lijkt (zie onder, deel van de pagina), maar het zal wel thuis zijn want (mooi detail) dezelfde schommelstoelen en gitaar als in het begin duiken op en er is immers een nachtelijke trein aan voorafgegaan.
Mooi effect: in de opening van die tent als een opengeslagen boek wordt een boek voorgelezen.
Laatste woorden, onderin deze prent:

Als ik bij jóú ben, is het altijd goed.




Natuurlijk doe ik dit boek tekort als ik het alleen als een verhaal zie. Tekst en beeld hebben samen meer weg van een raadsel.

De een denkt er wel aan...
... de ander niet.



Waaraan? Wat is het in

Zij willen dat het omvliegt.

Of:

Wie zoekt, die vindt het niet.

Of:

Het dreunt als drums... kadoeng... kadoeng... kadoeng...



Het ritme van de trein als metafoor van de tijd? Begeleid door de vensters met het landschap daarachter? Een mooie vondst. Een een beetje weemoed voor de voorlezer - of ook de luisteraar?



Is dit een beetje hoe voor altijd voelt?

Het kan volgens mij mooie gesprekken opleveren, vooral met wat oudere kleuters, die nog maar net enig besef krijgen van tijd, van dagen die voorbijgaan. Met het nodige terugbladeren, opnieuw bekijken.
Intussen valt er veel te ontdekken op die prenten. Bijvoorbeeld in de trein een zestal heren in Zwitsers of Beiers kostuum, van wie er een zijn hoed kwijtraakt op de volgende prenten (de hoed is wel te vinden! goed zoeken). Of het vosje dat kijkt naar het kampvuur. Fraai is ook dat de trein (aan begin en eind) bijna oogt als een speelgoedtrein, zie detail (!!) hieronder  - maar niet op de prenten ín de trein (zie boven).




Wat ziet een klein jongetje voor zich als het gaat over de trein: zijn speelgoedtrein... (Hij heeft er een, dat zie je in het begin, ook zo'n mooi detail.)

Het laat zich (voor)lezen alsof het de originele tekst is. Ik ken de Amerikaanse tekst niet, maar volgens mij heeft Imme Dros het prachtig vertaald. Om dat te tonen nog één citaat:

Of ik mijn ogen dichtdoe, of ik slaap
of ik de zon nu zie of denk aan gister,
bij alles raast het door en door en door

Je grijpt ernaar, het glipt je door de vingers.
Je kunt het niet met iemand anders ruilen
bijvoorbeeld voor een appel of een ei.

Met opzet heb ik de citaten en prenten niet in volgorde geplaatst. Het boek heeft een formaat dat zich moeilijk laat scannen op een eenvoudige A4-scanner, vandaar dat sommige afbeeldingen hierboven niet de hele pagina tonen. Andere afbeeldingen heb ik op internet gevonden in diverse recensiesites.
Het is altijd een dilemma: ik kan geen prentenboek bespreken zonder afbeeldingen, maar ik wil ook niet het boek prijsgeven. Wie dus denkt dat-ie op grond van deze bespreking al voldoende weet, moet ik toch dringend aanraden dit prachtige, dromerige boek te kopen (of lenen). (Prijs in NL: € 14,99.)




Sarah JacobyVoor altijd en even. Leopold, 2018. ISBN 978 90 258 7414 8, 32 p. Oorspr.: Forever or a Day, 2018. Vert.: Imme Dros.

NB1. Interessant is dat de Amerikaanse uitgave een andere voorkant heeft dan de Nederlandse:


Het maakt me nieuwsgierig naar de overwegingen van Leopold en/of Imme Dros om een prent uit het binnenwerk te kiezen, liever dan deze niet in het binnenwerk voorkomende prent.

NB2. Chroniclebooks, de Amerikaanse uitgever, had een aardig interviewtje (13 Questions with Debut Children’s Book Author, Sarah Jacoby).







Geen opmerkingen:

Een reactie posten