Het blijft bewonderenswaardig hoe er in het secundair onderwijs getracht wordt de moeizame literatuurles aantrekkelijker te maken. In Breda deden twee leerlingen uit vwo 6 van het Newmancollege een poging. Voor hun profielwerkstuk gaven zij lessen literatuur aan hun medeleerlingen. Hun docent (is dat die man op de foto voor aanvang artikel? bijschrift ontbreekt) trok zich even terug.
Het tekent het jeugdig enthousiasme dat de twee leerlingen, Danique Seuntjes en Sam van Kuijk, in eerste instantie een nieuwe leesvaardigheidsmethode wilden ontwikkelen. Daarop kwamen ze terug toen ze de sandwich-methode ontdekten, die hebben ze toegepast.
In hun artikel in Levende Talen Magazine 2020-4 schetsen ze eerst wat er volgens hen zoal 'mis gaat' in het literatuuronderwijs:
Tegenwoordig wordt er door jongeren veel minder gelezen, door verschillende factoren, zoals bijvoorbeeld het steeds toenemende media-aanbod. Hierdoor is de verleiding groot om steeds minder te lezen, met als gevolg dat de leesvaardigheid achteruitgaat en de zin om te lezen vermindert. Een ander probleem is dat niet iedere leerling thuis aan de eettafel onderwerpen bespreekt die in het examen zouden kunnen terugkomen. Hun voorkennis is hierdoor kleiner.
Zelf merkten wij tijdens onze lessen Nederlands op het vwo van klas 1 tot en met klas 6 dat de teksten lang zijn en de onderwerpen velen van ons niet aanspreken.
Zoals ook bleek uit een van de bronnen die we raadpleegden voor het profielwerkstuk, het boek Lezen met de leessandwich (Pronk & De Vos, 2017), is de opdracht 'Lees de tekst en maak de vragen' dodelijk voor de motivatie en de leesvaardigheid van leerlingen. Zij gaan hierdoor plichtmatig met een tekst aan de slag en zijn alleen gericht op het goed beantwoorden van vragen. Elke keer maar lezen en weer de bijbehorende vragen maken, het is eentonig en saai.
Zo, die zit. (De link heb ik erin geplaatst.)
Wij dachten dat dit anders kon en hebben besloten om ons voor ons profielwerkstuk bezig te houden met de lessen leesvaardigheid bij Nederlands: misschien komt zo de interesse terug en krijgen we de cijfers omhoog.
Dat hebben ze uitgeprobeerd met drie lessen in een havo 3-klas met 28 leerlingen, zoals gemeld met de sandwich-methode. Te weinig om houdbare conclusies te trekken, zoals ze terecht schrijven (en daarvoor zelfs het jargonwoord interventie gebruiken). Maar de ervaring was positief, hun leerlingen zagen het kennelijk wel zitten.
Fijn. Want natuurlijk kan het anders. Alleen ligt dat slechts voor een deel aan een methode en voor een minstens zo groot deel aan de ervaring, mensenkennis en bevlogenheid van de docent. Je bent wel een erg beroerde docent als je niet verder komt dan je leerlingen aan het teksten-lezen-en-vragen-beantwoorden komt.
Wie weet maakte alleen al de betrokkenheid van deze twee jonge gelegenheidsdocenten al indruk op de havo-klanten.
Het blijft intussen soms modderen en dat ligt niet alleen aan de docentwn.
Hieronder een fraai citaat uit de column 'Ketchup' van Sylvia Witteman in de Volkskrant 30-5-2020:
Daar lag Steinbeck, sip en inderdaad wat dunnetjes, op de salontafel. Ruim honderd pagina's over Lennie en George, de Pooh en Piglet van de grotemensenliteratuur, Forrst Gump en Jenny, onderweg naar hun noodlot, een paar kilometer onder het ongetwijfeld slaperige stadje Soledad. ('Soledad' betekent 'eenzaamheid', jongens. Goed onthouden hoe Steinbeck hier zijn schaduwen vooruitwerpt. Hoe bedoel je, snap ik niet? Wát snap je niet? 'Je schaduw vooruit werpen' is een uitdrukking. Dat betekent dat je onheilspellende gebeurtenissen van tevoren aankondigt. Wat betekent 'onheilspellend'? Nou, Anouk, weet jij het? Max? Ook niet? (Oorverdovend lawaai van schoolbel.).)
Als het niet waargebeurd is, is het naar het leven verzonnen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten