Een wetenschapsboek dat zich laat lezen als een boeiend verslag of vertoog: het gebeurt niet vaak. Eerder kwam ik Insectenrijk van Aglaia Bouma tegen: dat is zo'n boek. Niets meer of minder dan een liefdesverklaring aan het insect. Ik las het achter elkaar uit.
Nu kwam Sinagote op mijn weg. Een mooie vrouw met een kuifje, ...
... en ook witte veren en een snavel die aan een stel lepels doet denken. De ene helft van het jaar woont ze op de Wadden, de andere in Bretagne, vaak bij het dorpje Séné. Vandaar de naam, want in het Bretons betekent Sinagote het meisje van Séné. (De inwoners noemen zich Senagot of Sinagot, vandaar. Ook leuk trouwens om te weten dat een sinagot ook een scheepsmodel was, een zeilschip dat zijn oorsprong vond in Séné.)
Tenminste, ze woont daar als ze nog leeft.
Ze werd geboren in 2006 en voor iemand van haar soort is ze dus niet zo jong meer. Maar ze leefde nog in 2020. Dat meldt de verteller in het gelijknamige boek, het product van een viertal auteurs.
Even ter zake voor wie niet zo thuis is in vogels: Sinagote is een lepelaar. De meeste lepelaars overwinteren in Zuid-Spanje of West-Afrika. Sinagote werd in 2006 geboren en zoals meer jonge lepelaars geringd. In 2013 kreeg ze bovendien een zendertje op haar rug. Dat was een experiment: zou ze er last van hebben? Slotsom: niet te merken, er waren zelfs mannelijke lepelaars die haar aantrekkelijk genoeg vonden om mee te paren.
Door dat zendertje konden onderzoekers haar gangen goed volgen en zo deden ze verrassende ontdekkingen, bijvoorbeeld dat ze ieder jaar vaste kennissen opzocht, niet noodzakelijk partners. Ze had of heeft haar vaste gewoonten, maar wijkt daarvan regelmatig af.
Ook durven de auteurs te stellen dat o.a. dit onderzoek toont dat vogels kunnen leren - van elkaar, van hun ouders. Dat bijvoorbeeld het vinden van de weg tijdens de trek niet louter berust op aangeboren maar ook op verworven kennis en vaardigheden.
Bijzonder aan dit boek is dat het zeer toegankelijk en levendig is geschreven. Wetenschapsjournalistiek van de bovenste plank.
Piersma, Theunis, Petra de Goeij, Willem Bouten & Carl Zuhorn. Sinagote, het levensverhaal van een lepelaar. Noordboek, 2021. ISBN 978 90 5615 722 7, 224 p.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten