Schimmels

Toch weer een beetje blij met zo'n vertoogje als in Paddenstoel & co op p. 46:

 

Schimmels zijn er al lang. Maar ze waren er niet als eerste. De aarde bestaat al 4500 miljoen jaar. Ongeveer 4000 miljoen jaar geleden ontstond het eerste leven: bacteriën in zee. De aarde zelf was toen nog maar een half miljard jaar jong en nog nauwelijks afgekoeld. 3500 jaar geleden ontstonden de algen. Die miniplantjes in het zeewater zorgden ervoor dat er zuurstof kwam, in het water en in de lucht. Vervolgens ging het leven door en gebeurde er van alles. De zee kwam vol met levende bacteriën en algen te zitten. En de zeebodem kwam vol te liggen met dode algen waarvan bacteriën weer smulden.

Alleen kunnen bacteriën lang niet alles van de algen verteren. Dus stapelde zich een hoop troep en smurrie op. Veel van de dode-algen-smurrie kwam onder de grond terecht en zit daar nu nog. We kennen het nu als aardolie.

Zo'n 2400 miljoen jaar geleden kregen de bacteriën gezelschap van draderige wezens die nog beter dode algen konden verteren. Je raadt het goed: de schimmels!

Schimmels waren er dus ver vóór Adam en Eva en ook langer dan vierduizend jaar geleden! Voor mij en vele anderen inmiddels vanzelfsprekende kennis, maar op menig streng-religieuze school zullen wenkbrauwen gefronst worden. Voor wie de bekende scheppingsverhalen iets minder letterlijk neemt, is dit vertoog natuurlijk geen probleem.

Interessant is dat het vertoogje óók een soort verhaal is. Een theorie, o.k., en een die gestaafd wordt door veel onderzoeksresultaten. Maar wel een bijna onvoorstelbaar verhaal dat met verve verteld kan worden en dat gebeurt in Paddenstoel & co. 

Auteur Geert-Jan Roebers, 'alias De Bladluis', drijft een 'bureau voor tekst, redactie en communicatie over de natuur' en heeft meer titels non-fictie voor kinderen op zijn naam, waaronder Briljante planten en Soortenschat. Soortenschat vond ik iets minder geslaagd dan Briljante planten, maar beide zijn mooie, goede boeken en dat geldt wat mij betreft ook voor Paddenstoel & co.

 

Ik som de hoofdstukken  op:

1. Vrolijke hoeden, stuivende bollen, stinkende palen

2. Langdradige wezens

3. Een schimmig rijk

4. Van vuilnisman tot regenmaker

5. Een innig verbond

6. Over schimmels en mensen

7. Doe het lekker zelf

Schimmelwoordenboek, register

Met natuurlijk op p. 136 de wijze raad om uit te kijken met paddenstoelen eten. En iets dat ik ook niet wist: 

De tekst is levendig genoeg, begrijpelijk voor mensen van acht en ouder. De illustraties zijn functioneel, met wat grapjes ertussendoor.

Een juweel van een boek.

 

Roebers, Geert-Jan. Paddenstoel & Co. Met illustraties van Wendy Panders. Gottmer, 2023. ISBN 978 90 257 7834 7, 144 p.  

PS. In 2024 reikte de CPNB een Zilveren Griffel en Penseel uit: Voor Geert-Jan Roebers – die vorig jaar een Zilveren Griffel voor Briljante planten ontving – een Zilveren Griffel en voor Wendy Panders een Zilveren Penseel.