Nog maar weer eens: het gaat niet goed met het leesonderwijs

In de herhaling: het gaat niet goed met het leesonderwijs in Nederland.

Deze keer naar aanleiding van het rapport De staat van het onderwijs 2024 van de (Nederlandse) Inspectie van het Onderwijs. Er kwam een persbericht voorbij van Stichting Lezen:

Het leesonderwijs in Nederland is op dit moment onvoldoende effectief. De Onderwijsinspectie constateert dat de verschillen tussen scholen groeien. De ene school slaagt erin alle leerlingen het streefniveau voor taal en rekenen te laten halen, terwijl dit op de andere school bij minder dan de helft lukt. De inspectie ziet genoeg positieve praktijken en voorbeelden, maar scholen nemen deze te weinig van elkaar over. Het potentieel waarbij de minder presterende scholen leren van de voorlopers, blijft hierdoor onbenut.

 

Stelselmatig samenwerken aan een rijke leesomgeving
Veel Nederlandse leerlingen hebben vooral moeite met de hogere leesvaardigheidsniveaus, zoals het integreren van de tekst met hun eigen achtergrondkennis. Het organiseren van leesonderwijs rond thema's uit de zaakvakken, zoals wereldoriëntatie en wetenschap en techniek, en het gebruiken van rijke teksten, kan hier verandering in brengen.

Natuurlijk voegt Stichting Lezen er haar eigen ding aan toe.

Gerlien van Dalen, directeur-bestuurder Stichting Lezen en voorzitter van de Leescoalitie: “We zien dat er in het onderwijs steeds meer behoefte is aan een effectieve aanpak. We zetten in op het verspreiden van onze kennis hierover, bijvoorbeeld via lezeninhetpo.nl en vandaag op ons landelijke congres Lezen Centraal, volledig in het teken van effectief leesonderwijs. En we ontwikkelen samen met Education Lab en Hogeschool Windesheim de Bibliotheek op school plus, een interventie voor geïntegreerd lees- en zaakvakonderwijs met veel aandacht voor leesbevordering. We streven ernaar de daling in leesvaardigheid op termijn zo weer om te kunnen buigen in een stijging.”

Effectief leesonderwijs en de Bibliotheek op school
Om de basisvaardigheden te verbeteren investeert het ministerie van OCW via het Masterplan basisvaardigheden in het onderwijs en in een rijke leesomgeving. Stichting Lezen kan in samenwerking met lokale bibliotheken BoekStart en de Bibliotheek op school flink uitbreiden. Daarmee krijgen kinderopvanginstellingen en scholen in alle leeftijdsgroepen expertise en een actueel en breed boekenaanbod vanuit de bibliotheek. De Bibliotheek op school plus, waaraan honderd basisscholen met een achterstandsscore gaan meedoen, komt ook vanuit deze Impulsregeling.

Voorts kan gemeld worden dat er bij Coutinho in 2025 een handboek verschijnt voor pabo-studenten en belangstellende leerkrachten, waarvan de werktitel luidt: De wereld in boeken, leesbevordering in de klas, van Erna van Koeven, Femke Ganzeman en ondergetekende. Een krachtig pleidooi met praktische tips om kinderboeken in te zetten bij het leesonderwijs.

 

En juist dezer dagen verscheen er een video van NOS over twee scholen die elkaar helpen met beter leesonderwijs - o.a. aan de hand van jeugdliteratuur. Zie hier.