Nobson Newtown

Wat doet een tekst over Paul Noble in een blog over lezen en schrijven? Dit: zijn werk, zoals ik dat zag in het Boymans van Beuningen Museum, is een prentenboek. Maar de prenten zijn als het ware uit het boek gehaald en vergroot of op grote eieren en vlakken geplakt.

Het is een vrijwel woordloos prentenboek, hoewel sommige prenten zijn voorzien van de tekst Welcome to Nobson. Er waren of zijn (de werken reizen en zullen hopelijk nog wel even ergens te bezichtigen zijn en er zijn ook boeken) ook namen als bijvoorbeeld Nobspital en Nobsend (een kerkhof): maar die vond ik naast de prenten, niet erin.
Fotograferen was in het Boymans uitdrukkelijk verboden en de suppoosten hielden plichtsgetrouw toezicht. De foto's in dit bericht zijn dus illegaal - of/en ontleend aan museum- en andere websites.

Het prentenboek of nou ja, de tentoonstelling biedt een zwerftocht door een denkbeeldige stad, Nobson Newtown. Speciaal voor het museum had Noble een plattegrond gemaakt, ...


... maar ik kreeg de indruk dat elke andere plattegrond ook zou voldoen. Perspectief is primitief: veel prenten doen wat dat betreft (en alleen wat dat betreft) denken aan de oppervlakte in computerspellen als Simcity, zeker de eerste versies daarvan. Zie bijvoorbeeld deze prenten, de een van Noble, de ander Simcity 1994:
  

Deels heeft het prentenboek zich uitgebreid over beelden,...


... en de hekken van sommige prenten stonden ook levensgroot in de tentoonstellingsruimte - fascinerend ontregelend.
Hier zulke hekken op twee prenten:
  

En hier in de zaal:

En hier nog zo'n hek:

En dat is een aanleiding voor een kanttekening. Niet alleen ontbreekt een echte plattegrond of een perspectief, ook mensen ontbreken. Maar er zijn wel levende wezens te zien, een soort wormen. Alsof die de wereld hebben overgenomen - maar ze zijn er al wel in thuis. Hoewel, wormen - de recensent van The Guardian vond ze meer drollen. 'The inhabitants – we must be frank – are shits. Actual turds, to be precise. All human life is here, but all of it is excremental. There is a great deal of public sex, if you care to look closely enough, but somehow no one seems to be enjoying it much.' (Adrian Searle, The Guardian, 15-11-2011.) Drollen of wormen - een ieder kan dat zelf beslissen, lijkt me.
Die seks boeide meneer Searle kennelijk nogal, want, ja, er is erotiek te ontdekken, maar ook een reeks andere handelingen en situaties.

Nu gaat het hier om Nobson Newtown, wat suggereert dat er ook een Nobson Oldtown heeft bestaan. Blikvangen vermeldt: 'Paul Noble werkt sinds 1996 aan Nobson Newtown. Het zijn potloodtekeningen van een stad gebouwd op de ruïnes van Nobson Oldtown.'
Prenten als Nobson Central (links) of een detail van Ye Old Ruin suggereren dat inderdaad:

  

en let op een detail als dit...

... ook van Ye Old Ruin.

Een dramatisch overblijfsel is ook dit detail (let op die hand bovenaan de trap! zie boven voor de hele prent)
 

Ik heb geboeid staan staren naar de drie grote eieren en de vele metersgrote ingelijste prenten waarop zich Hiëronumus Bosch- maar ook Breughel-achtige taferelen afspelen:

 

  

  

Een rode lijn kon ik er niet in ontwaren, maar ik bleef wel kijken. Mooi ook die afbeeldingen in een afbeelding, op keramiek.
Zoals Nobson Newtown een soort labyrint lijkt te zijn, zo is ook het leven in die stad een mozaïek zonder begin of einde. Het gaat maar door en de stad is nog niet af, komt misschien nooit af.

De tentoonstelling in het Boymans is er tot en met 21 september. Gaat dat zien.

Bronnen illustraties:
http://archaeoweb.net/
http://doorofperception.com/2013/08/paul-noble-welcome-to-nobson/
http://www.rachelwithers.com/paul-noble-welcome-to-nobson/
http://aggiesdraw.blogspot.nl/
http://abrahammossart.wordpress.com/the-built-environment/
http://socks-studio.com/2011/11/22/nobson-central-and-welcome-to-nobson-a-microcosmos-created-by-paul-noble/
http://www.dosgamesarchive.com/download/simcity-2000/

En zie ook het filmpje op Door of Perception, over de tentoonstelling of Nobson Newtown in The Gagosian Gallery.

Tot slot nog een grapje van diezelfde Paul Noble, in diezelfde tentoonstelling:

Om te zien hoe dat werkt, is bezoek noodzakelijk.