Kwartiermakers

Bij zo'n initiatief als Kwartiermakers van een uitgeverij als Zwijsen vraag ik me af wat de bedoeling is: leesbevordering of omzetbevordering, of beide.
De inzet is het bevorderen dat er op iedere basisschool dagelijks minimaal een kwartier wordt besteed aan vrij lezen. Dat lijkt mij een goed doel.

Op de website meldt men:
'De leesvaardigheid van kinderen neemt enorm toe als ze elke dag een kwartier lezen. Wij zijn daarom het initiatief gestart om scholen te motiveren elke dag 15 minuten met de kinderen te lezen. Een leesritueel van een kwartier lezen per dag op school krikt het niveau van kinderen snel op. En met een hoger leesniveau worden andere vakken toegankelijker en kunnen kinderen hun talent beter ontwikkelen.'
Dat 'elke dag 15 minuten met de kinderen te lezen' suggereert dat de leerkracht zelf ook een kwartiertje leest. Ik neem tenminste aan dat niet wordt bedoeld dat de leerkracht een leesles van een kwartier geeft.

Het plan
'We willen krachten bundelen van organisaties die  zich inzetten om het 15 minuten leesritueel tot een succes te maken. Alle deelnemers aan de bijeenkomsten van 23 januari en 22 mei 2014 worden uitgenodigd. Deze 'kwartiermakers van het eerste uur' hebben een aanjaagrol en zijn ambassadeur van het programma. Ze leveren een bijdrage aan het programma. Denk daarbij aan de werving van scholen of  kwartiermakers voor op de scholen. Ze stellen middelen beschikbaar of verzorgen communicatie over het programma via eigen communicatiekanalen.

Iedereen in het netwerk investeert op een manier bij zijn of haar organisatie past. Het gaat daarbij om kennis en ervaring, nieuwe contacten, communicatiekracht, maar ook boeken, lesmateriaal, tijd en energie van medewerkers, of financiële middelen. 

We willen als eerste mijlpaal minimaal 100 scholen enthousiast maken om mee te doen en 12 maanden actief 15 minuten lezen per dag op school. Met deze eerste stap maken we deze scholen, hun leerkrachten en betrokken ouders tot actieve ‘ kwartiermakers’ voor het programma. En natuurlijk zien we de leesprestaties van de kinderen op deze scholen vooruitgaan! Want daar is het allemaal om te doen!

Scholen worden vanuit het netwerk ondersteund met een "actiepakket".

Dit pakket bestaat uit aantrekkelijk leesvoer. Boeken en andere leesmaterialen die door de leden van het netwerk bij elkaar worden gebracht.

Kennis en coaching. Onderwijzers en actieve ouders of leescoaches krijgen tips en adviezen om het lezen leuk te maken en kinderen actief te stimuleren in de boeken te duiken. Iedereen kan daartoe ook toegang krijgen tot een nieuwe app die speciaal voor kwartiermakers wordt gemaakt. 

Alle deelnemende scholen krijgen een meting aangeboden, voor, tijdens en na een eerste periode. Tijdens het programma kunnen ze via een speciaal scorebord bijhouden hoe het gaat! En natuurlijk is er voor iedereen ook een passende beloning voor behaalde prestaties.

Het actieprogramma omvat ook materialen waarmee het lezen thuis voor kinderen nog leuker kan worden. De praktijk leert ons namelijk dat de prestaties van kinderen pas echt omhoog schieten als ze op school en thuis lezen! '

Dat 'aantrekkelijk leesvoer' klinkt mij niet aantrekkelijk in de oren, maar de bedoeling is duidelijk. De leden van het netwerk, de Kwartiermakers, dienen in eigen kasten te grabbelen.
' Kwartiermakers’ zijn scholen, bedrijven en maatschappelijke organisaties die ons helpen om de boodschap te verkondigen. En die natuurlijk zorgen dat we overal in Nederland actie op gang brengen voor een dagelijks leesritueel van 15 minuten.

Mochten jullie ook scholen kennen of voor willen dragen, of natuurlijk zelf kwartiermaker willen worden, laat het ons weten. Elk contact helpt!

De volgende mensen en organisaties hebben zich al aangesloten. '
En dat zijn: Zwijsen, de Voorleesexpress en MVO Nederland. (MVO staat voor 'maatschappelijk verantwoord ondernemen'.)

Op steun van de overheid wordt niet gerekend, concludeer ik, en daar is iets voor te zeggen. Want wat de Nederlandse regering over heeft voor leesbevordering gaat al naar Stichting Lezen (en nog wat instellingen, 't is maar wat je leesbevordering noemt.)
En die heeft ook al aardig wat initiatieven ontplooid om het 'leesklimaat' op basisscholen te verbeteren, zie bijvoorbeeld hier, en daarvan weer iets als Vrij Lezen verankerd, met de projecten Bibliotheek op school en Kunst van lezen.
Vooralsnog heeft Stichting Lezen zich niet als Kwartiermaker gemeld en is er op de websites niets over te vinden.

Kwartiermakers meldt:
'Lezen is cruciaal voor de persoonlijke ontwikkeling. Leesachterstand wordt vrijwel nooit meer goed gemaakt. Dit betekent dus dat 15% van de kinderen door gebrek aan taalvaardigheid zich onvoldoende kan ontplooien. Nederland kent een aantal initiatieven die aandacht vragen voor lezen en schrijven. Dat is geweldig. En helaas nog onvoldoende om de trend om te draaien. Zwijsen heeft daarom samen met andere maatschappelijke organisaties en bedrijven het initiatief genomen om deze initiatieven bij elkaar te brengen. Door de krachten te bundelen kunnen meer kinderen goed leren lezen.'

'Nederland kent een aantal initiatieven die aandacht vragen voor lezen en schrijven. Dat is geweldig. En helaas nog onvoldoende om de trend om te draaien.' Het zou kunnen dat deze woorden ten burele van de Stichting met gemengde gevoelens zijn gelezen. Evengoed bijten de initiatieven elkaar niet, integendeel, er zou in theorie heel goed kunnen worden samengewerkt.
Dat gebeurt vooralsnog dus kennelijk niet.

Het valt me op dat van de genoemde Kwartiermakers er slechts één is met een hele grote boekenkast: Zwijsen. In die boekenkast is veel 'aantrekkelijk leesvoer' te vinden. Gaat maatschappelijk verantwoord ondernemen hier hand in hand met een prettige manier om dat 'aantrekkelijk leesvoer' wat meer onder de aandacht te brengen? Ik weet het nog niet.

Misschien ga ik eens poolshoogte nemen. Op 23 september is er weer een bijeenkomst van de Kwartiermakers, in Culemborg.