Elfen bestaan

... althans, dat geloven meer mensen dan we denken.
Ik ga de dissertatie The Spiritual Tolkien Milieu: A Study of Fiction-based Religion van Markus Davidsen niet bespreken, maar vond de samenvatting (hier in het Engels) wel opmerkelijk wegens zijn aandacht voor een 'type of religion that uses fiction as authoritative texts'.
Hij noemt titels als Star Wars (George Lucas) en Stranger in a Strange Land (Robert Heinlein), maar zijn dissertatie richt zich op volgelingen (want zo kun je ze wel noemen) van Tolkien, The Lord of the Rings, die vanaf 1960 van zich laten horen. Ik citeer:

'De eerste religieuze praktijken die waren geïnspireerd door Tolkiens verhalen ontstonden laat in de jaren zestig, na het verschijnen van de paperbackversie van The Lord of the Rings in 1965. Hippies lazen het boek tijdens LSD‐trips om hun spirituele ervaring te verdiepen en in 1969 stichtte een groep provo’s uit Amsterdam de hippiecommune De Hobbitstee in Wapserveen in Drenthe. 
Sommige lezers vroegen zich af of The Lord of the Rings moest worden gelezen als een parabel over Faery (Elfenland). Zij sloten zich aan bij het opkomende neopaganisme en raakten geïnteresseerd in de Keltische en Germaanse mythologieën waar Tolkien zijn inspiratie mede vandaan had. 
In de twee decennia na het verschijnen van de paperback, en met name na de postume publicatie van The Silmarillion in 1977, ontwikkelden zich twee religieuze bewegingen, Tolkien‐religie en de elfenbeweging.'

Nog wat mooie citaten, uit beide samenvattingen:

'The construction of the Elves as a superior race is also the concern of the alternative historians discussed in chapter 12, “Esoteric Historians on the ‘Truth’ Behind Tolkien’s Elves”. The chapter focuses on Laurence Gardner and Nicholas de Vere who use Tolkien’s literary mythology to legitimise their conspiracy theories about a royal, Elven blood‐line which includes Christ and Charlemagne. 
While they do not directly integrate elements from Tolkien’s narratives into their religious beliefs and practices, they seek out similarities between Tolkien’s texts and bloodline lore and use these similarities to suggest that Tolkien possessed esoteric knowledge which he hinted at in his books. 
In this way, the alternative historians construct Tolkien as a fellow esotericist and attempt to rub his prestige as a mythologist and philologist off onto their own speculations.'

'Het spirituele Tolkien‐milieu is heel klein, maar fiction‐inspired religion komt tamelijk veel voor, zeker als daarbij naast de leden van georganiseerde fiction‐based religions ook de vele religieuze bricoleurs worden meegeteld die inspiratie vinden in boeken als The Da Vinci Code van Dan Brown en in films als Avatar van James Cameron. 
Martin Ramstedt stelt dat het toenemende religieuze gebruik van fictie een algemene ontwikkeling in hedendaagse religie weerspiegelt, namelijk een metaphorical turn van letterlijk naar metaforisch geloof en van ritueel naar spel. 
Tegen deze achtergrond is het interessant om te zien dat aanhangers van Tolkien‐religie verrassend letterlijk geloven en benadrukken dat hun geloof categorisch verschilt van het spel van fans. Doorgaans lezen zij Tolkiens verhalen op mytho‐kosmologische wijze: de verhalen zijn volgens hen verzonnen, maar gaan wel over bestaande bovennatuurlijke entiteiten. 
Zij stellen dus dat de Valar en de elfen echte spirituele wezens zijn die in contact kunnen treden met mensen op aarde, maar wier thuis zich bevindt in een spirituele dimensie, ver in de kosmische ruimte of in een andere tijd.'

Ik pikte uit de diverse berichten op de lekker verwarrend deels Engelse, deels Nederlandse website van Universiteit Leiden op dat de dissertatie de eerste 'monografie' zou worden uit een reeks over op fictie gebaseerde religies. En dat Markus Davidsen in 2012 al een artikel schreef over hetzelfde onderwerp, 'The Spiritual Milieu Based on J.R.R. Tolkien’s Literary Mythology', in Handbook of Hyper-real Religions (Brill, red. A. Possamai e.a.).

Dat The Lord of the Rings (In de ban van de ring) van J.R.R. Tolkien heel aantrekkelijk bleek voor allerlei zweverige types wist ik wil, dat het zo ver ging was me even ontgaan...
Voor de liefhebbers: hier de trailer van de gelijknamige films. En zie, just for fun, ook hier.