Alweer zo'n somber stemmend persbericht van de stichting die toch al jaren bezig is in Nederland het lezen te bevorderen, en veel pogingen van anderen daartoe te ondersteunen.
Nu heeft het de titel VMBO-DOCENTEN ERVAREN HARDNEKKIGE DREMPELS BIJ LEESBEVORDERING
en dat is natuurlijk niet echt nieuws, meer een déjà vu.
Het is nu echter weer eens gestut met een onderzoek, Lezen in het vmbo: een stand van zaken, zodat we weer even zeker weten dat lezen voor veel vmbo-leerlingen niet favoriet is.
Ik citeer:
'Lezen staat onder druk. Vooral jongeren lezen minder. Dat is zorgelijk, want regelmatig lezen draagt bij aan de lees- en taalvaardigheid. Wie goed kan lezen heeft meer succes op school en betere mogelijkheden in de maatschappij. De grootste zorg ligt bij de leerlingen van de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg in het vmbo: 62% van de 15-jarigen in vmbo-basis en 35% in vmbo-kader is laaggeletterd.
Stichting Lezen heeft daarom onderzoek laten doen naar de stand van zaken van het leesonderwijs in het vmbo. Bijna 400 docenten spreken zich daarin uit over de leesbevordering op hun school. Ze kregen vragen voorgelegd over zowel het leesbevorderingsbeleid op school als over hun inspanningen voor de klas. Hoewel veel docenten met enthousiasme werken aan leesbevordering, constateren zij enkele hardnekkige drempels. Zo heeft lezen volgens 64% van de docenten een ‘suf’ imago onder leerlingen, is het leesniveau vaak te laag (41%) en is er te weinig tijd (44%) in het lesprogramma om voldoende aan lezen te doen.
De onderzoeksresultaten zijn voor Stichting Lezen aanleiding om met docenten in gesprek te gaan om het tij te keren.'
Dat gebeurde o.a. tijdens een studiedag 'Lezen=maatwerk', die vrijdag 26 januari werd gehouden in Utrecht. (De aankondiging zal binnenkort wel worden vervangen door een verslag, neem ik aan.)
maandag 29 januari 2018
zondag 28 januari 2018
Het koffertje!
Er is op het gebied van de leesbevordering (= vechten tegen de bierkaai?) toch minstens één succes te vermelden: het boekstartkoffertje.
Ik citeer (ja, sorry, alweer een persbericht, deze keer d.d. 24-1):
'Het afgelopen jaar zijn er meer dan 60.000 koffertjes met 120.000 babyboekjes door ouders in de Bibliotheek opgehaald. Dit komt neer op 35% van alle Nederlandse ouders met een pasgeboren baby. Ten opzichte van vijf jaar geleden is dat een toename van 50%.
Het succes van BoekStart wordt onderstreept door een recente evaluatie van Kantar Public, uitgevoerd in opdracht van Kunst van Lezen. Nagenoeg alle ouders die het koffertje ophalen, zijn hier tevreden over. De babyboekjes uit het koffertje worden daarnaast veelvuldig gebruikt. Vooral ouders met een lage sociaaleconomische status geven aan dat hun kijk op voorlezen door BoekStart is veranderd.
Bekendheid van het BoekStartkoffertje
Uit de evaluatie van Kantar Public blijkt dat 61% van alle Nederlandse ouders bekend is met het BoekStartkoffertje. Onder ouders met een lage sociaaleconomische status (SES) ligt de bekendheid iets lager dan onder ouders met een gemiddelde of hoge SES, namelijk op 56%. Wanneer deze ouders bekend zijn met het koffertje, halen zij dit echter bijna net zo vaak op als de overige ouders, namelijk in 7 van de 10 gevallen.
Waardering en gebruik van het BoekStartkoffertje
En wie het BoekStartkoffertje ophaalt, is hier nagenoeg altijd content mee: 98% van alle ouders die het koffertje heeft opgehaald, is er (zeer of volkomen) tevreden over. De boekjes uit het koffertje worden veelvuldig gebruikt: ouders lezen eruit voor (78%), geven ze aan hun kind (56%) en/of leggen ze ergens neer zodat hun kind ze zelf kan pakken (53%).
Effecten van het BoekStartkoffertje
Bijna een kwart (22%) van de ouders geeft aan eerder te zijn begonnen met voorlezen door BoekStart. Die vroege start heeft een positief effect op hun kinderen. Eerder wetenschappelijk onderzoek laat zien dat baby’s daardoor met 15 maanden oud een grotere woordenschat hebben opgebouwd. Wanneer het kind 22 maanden oud is, is het verschil zelfs nog groter. BoekStart zet dus, door ouders te stimuleren aandacht te besteden aan de leesopvoeding, een positieve leesspiraal in gang. BoekStart heeft ook een positieve invloed op het bibliotheekbezoek.
Vooral ouders met een lage sociaaleconomische status (SES) plukken de vruchten van BoekStart, zo blijkt uit het onderzoek van Kantar Public. Bijna twee derde (63%) van de ouders met een lage sociaaleconomische status geeft aan dat hun houding ten aanzien van voorlezen en/of hun voorleesgedrag door BoekStart is veranderd. Onder de ouders met een gemiddelde of hoge SES is dit effect minder maar nog steeds aanzienlijk: respectievelijk 49% en 41%.
BoekStart blijft de komende jaren inzetten op het vergroten van haar bekendheid en bereik, met name onder ouders met een lage SES. Dit doet zij onder andere door bibliotheekmedewerkers op te leiden tot ‘BoekStartcoach’ en door het aanbieden van een e-learning module taalstimulering aan jeugdartsen en verpleegkundigen.
Over BoekStart
BoekStart voor baby’s is een leesbevorderingsprogramma dat is ontwikkeld door Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek. Het programma is onderdeel van Kunst van Lezen en wordt gefinancierd door het ministerie van OCW. BoekStart heeft als doel om ouders te stimuleren om vroeg met voorlezen te beginnen. Een belangrijk onderdeel van het programma is het BoekStartkoffertje: ouders krijgen wanneer hun baby 3 maanden is een bon waarmee ze een koffertje met bij de Bibliotheek kunnen ophalen. Het koffertje bevat 2 babyboekjes en informatie over voorlezen en voorleestips. Ook kunnen zij hun kindje gratis lid van de bibliotheek maken. '
Het rapport is hier te downloaden.
Ik citeer (ja, sorry, alweer een persbericht, deze keer d.d. 24-1):
'Het afgelopen jaar zijn er meer dan 60.000 koffertjes met 120.000 babyboekjes door ouders in de Bibliotheek opgehaald. Dit komt neer op 35% van alle Nederlandse ouders met een pasgeboren baby. Ten opzichte van vijf jaar geleden is dat een toename van 50%.
Het succes van BoekStart wordt onderstreept door een recente evaluatie van Kantar Public, uitgevoerd in opdracht van Kunst van Lezen. Nagenoeg alle ouders die het koffertje ophalen, zijn hier tevreden over. De babyboekjes uit het koffertje worden daarnaast veelvuldig gebruikt. Vooral ouders met een lage sociaaleconomische status geven aan dat hun kijk op voorlezen door BoekStart is veranderd.
Bekendheid van het BoekStartkoffertje
Uit de evaluatie van Kantar Public blijkt dat 61% van alle Nederlandse ouders bekend is met het BoekStartkoffertje. Onder ouders met een lage sociaaleconomische status (SES) ligt de bekendheid iets lager dan onder ouders met een gemiddelde of hoge SES, namelijk op 56%. Wanneer deze ouders bekend zijn met het koffertje, halen zij dit echter bijna net zo vaak op als de overige ouders, namelijk in 7 van de 10 gevallen.
Waardering en gebruik van het BoekStartkoffertje
En wie het BoekStartkoffertje ophaalt, is hier nagenoeg altijd content mee: 98% van alle ouders die het koffertje heeft opgehaald, is er (zeer of volkomen) tevreden over. De boekjes uit het koffertje worden veelvuldig gebruikt: ouders lezen eruit voor (78%), geven ze aan hun kind (56%) en/of leggen ze ergens neer zodat hun kind ze zelf kan pakken (53%).
Effecten van het BoekStartkoffertje
Bijna een kwart (22%) van de ouders geeft aan eerder te zijn begonnen met voorlezen door BoekStart. Die vroege start heeft een positief effect op hun kinderen. Eerder wetenschappelijk onderzoek laat zien dat baby’s daardoor met 15 maanden oud een grotere woordenschat hebben opgebouwd. Wanneer het kind 22 maanden oud is, is het verschil zelfs nog groter. BoekStart zet dus, door ouders te stimuleren aandacht te besteden aan de leesopvoeding, een positieve leesspiraal in gang. BoekStart heeft ook een positieve invloed op het bibliotheekbezoek.
Vooral ouders met een lage sociaaleconomische status (SES) plukken de vruchten van BoekStart, zo blijkt uit het onderzoek van Kantar Public. Bijna twee derde (63%) van de ouders met een lage sociaaleconomische status geeft aan dat hun houding ten aanzien van voorlezen en/of hun voorleesgedrag door BoekStart is veranderd. Onder de ouders met een gemiddelde of hoge SES is dit effect minder maar nog steeds aanzienlijk: respectievelijk 49% en 41%.
BoekStart blijft de komende jaren inzetten op het vergroten van haar bekendheid en bereik, met name onder ouders met een lage SES. Dit doet zij onder andere door bibliotheekmedewerkers op te leiden tot ‘BoekStartcoach’ en door het aanbieden van een e-learning module taalstimulering aan jeugdartsen en verpleegkundigen.
Over BoekStart
BoekStart voor baby’s is een leesbevorderingsprogramma dat is ontwikkeld door Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek. Het programma is onderdeel van Kunst van Lezen en wordt gefinancierd door het ministerie van OCW. BoekStart heeft als doel om ouders te stimuleren om vroeg met voorlezen te beginnen. Een belangrijk onderdeel van het programma is het BoekStartkoffertje: ouders krijgen wanneer hun baby 3 maanden is een bon waarmee ze een koffertje met bij de Bibliotheek kunnen ophalen. Het koffertje bevat 2 babyboekjes en informatie over voorlezen en voorleestips. Ook kunnen zij hun kindje gratis lid van de bibliotheek maken. '
Het rapport is hier te downloaden.
zaterdag 27 januari 2018
Oproep tot intensivering leesbevorderingsbeleid
Nog een persbericht, d.d. 19 januari:
'
Dit ondersteun ik natuurlijk van harte.
Het is wel openhartig, dit persbericht, want uit dat onderzoek door het SCP, dat inmiddels ook in diverse dagbladen is besproken en ook door Nelleke Noordervliet in een zeer somber stukje in Trouw 26-1-2018 werd genoemd, blijkt dat alle leesbevorderingsactiviteiten tot nu toe kennelijk niet voldoende resultaat hebben. Met name in het voortgezet onderwijs kan nog wel iets verbeterd worden...
Zie ook dit persbericht...
'
| Geef leesbevordering een impuls |
| Jeugd moet weer gaan lezen Jongeren en jongvolwassenen lezen steeds minder. Dat is voor Stichting Lezen aanleiding op te roepen om het leesbevorderingsbeleid voor deze doelgroepen in samenwerking met het onderwijs te intensiveren. Dat kan bijvoorbeeld door continuering van leesbevorderingsbeleid en intensivering van Tel mee met Taal, het actieprogramma om laaggeletterdheid te voorkomen en te bestrijden. Nederlanders gaan minder lezen, en deze ontwikkeling doet zich met name voor onder de jonge generaties. Dit blijkt uit het rapport Lees:Tijd. Lezen in Nederland van het Sociaal Cultureel Planbureau, een verdiepend onderzoek naar de stand van het lezen in Nederland. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door vijf landelijke partijen in het boekenvak, waaronder Stichting Lezen. Uit het onderzoek blijkt dat er minder jongeren (13-19 jaar) en jongvolwassenen (20-34 jaar) zijn die lezen dan oudere mensen. Het verschil tussen de generaties is de laatste tien jaar gegroeid. Terwijl er evenveel 65-plussers zijn die lezen, daalde het percentage lezers onder jongeren tussen 2006 en 2016 van 65% naar 40%, en onder jongvolwassenen van 87% naar 49%. De jongeren en jongvolwassenen die lezen, besteden daar nagenoeg evenveel tijd aan als oudere generaties. De daling van de leestijd wordt dus voornamelijk veroorzaakt doordat er meer mensen zijn die helemaal niet lezen. Het SCP constateert dat deze ontwikkeling aanzet tot actie. “Op basis van de resultaten van deze studie zou een intensivering van het leesbevorderingsbeleid in de volle breedte in de rede liggen.” Stichting Lezen onderschrijft deze aanbeveling die ook steun vindt in andere recente onderzoeken. Zo gaan Nederlandse kinderen minder vaak lezen als ze de overstap maken van het basis- naar het voortgezet onderwijs. Zowel basis- als middelbare scholieren vinden lezen bovendien minder leuk dan leeftijdsgenoten uit andere landen. Leesbevordering kan deze negatieve spiraal helpen tegengaan. Educatieve programma's die aandacht besteden aan een goede boekencollectie op school en aandacht voor voorlezen en vrij lezen in de klas, blijken effectieve middelen om het leesplezier en de leesvaardigheid te vergroten. Vooral de leesvaardigheid van middelbare scholieren gaat dankzij dergelijke interventies vooruit, zo blijkt uit een meta-analyse van 88 wetenschappelijke onderzoeken. Reden om nog gerichter in te zetten op leesbevordering onder deze doelgroep. Stichting Lezen roept de overheid op om dit de komende jaren te doen, door continuering en intensivering van Tel mee met Taal. Dit is het actieprogramma om laaggeletterdheid te voorkomen en te bestrijden. Op dit moment worden er binnen Tel mee met Taal met de leesbevorderingsprogramma’s BoekStart en de Bibliotheek op school in totaal 750.000 kinderen tussen de 0 en 12 jaar bereikt. Over Stichting Lezen Stichting Lezen is het kenniscentrum voor leesbevordering en literatuureducatie. Een van de taken die het in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vervult, is het verzamelen van wetenschappelijke kennis naar het lezen. Daarnaast is Stichting Lezen initiatiefnemer, financier en organisator van tal van programma's en campagnes om het leesplezier onder de jeugd te stimuleren. Noot voor de redactie: voor meer informatie over dit persbericht kunt u contact opnemen met Stichting Lezen: Communicatie, Desirée van der Zander, telefoon: 020 – 623 05 66/06 41 42 02 84 of Niels Bakker, Onderzoekmedewerker, telefoon 020 – 623 05 66 / 06 42 22 81 48 Voor meer informatie over Stichting Lezen, zie www.lezen.nl Voor meer (recent) leesonderzoek, zie www.leesmonitor.nu Voor het onderzoeksrapport Lees:Tijd. Lezen in Nederland, zie SCP' |
Dit ondersteun ik natuurlijk van harte.
Het is wel openhartig, dit persbericht, want uit dat onderzoek door het SCP, dat inmiddels ook in diverse dagbladen is besproken en ook door Nelleke Noordervliet in een zeer somber stukje in Trouw 26-1-2018 werd genoemd, blijkt dat alle leesbevorderingsactiviteiten tot nu toe kennelijk niet voldoende resultaat hebben. Met name in het voortgezet onderwijs kan nog wel iets verbeterd worden...
Zie ook dit persbericht...
vrijdag 26 januari 2018
Gedichtendag
De Poëzieweek ging op 25 januari 2018 van start met Gedichtendag. Poëzieliefhebbers uit heel Nederland en Vlaanderen passen gedichten toe in het leven van alledag. Voor collega’s of vrienden, on- en offline.
Over gedichtendag:
Met Gedichtendag gaat op de laatste donderdag van januari traditiegetrouw de Poëzieweek van start. Gedichtendag, sinds 2000 georganiseerd door Poetry International Rotterdam, is hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen. Poëzieliefhebbers in Nederland en Vlaanderen organiseren die dag een grote diversiteit aan eigen poëzieactiviteiten en ook de media klinken die dag een stuk poëtischer.
Zie ook hier.
dichten doe ik overdag
tijdens de les in het lokaal
mijn schrift vol fantasie
dichten doe ik 's avonds laat
wanneer ik slapen moet
mijn kussen gevuld met woorden
- Fragment 'Dichten', Laïs Bentall, Doe Maar Dicht Maar 2016.
Binnenkort recensie van twee nummers Dichter.
Over gedichtendag:
Met Gedichtendag gaat op de laatste donderdag van januari traditiegetrouw de Poëzieweek van start. Gedichtendag, sinds 2000 georganiseerd door Poetry International Rotterdam, is hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen. Poëzieliefhebbers in Nederland en Vlaanderen organiseren die dag een grote diversiteit aan eigen poëzieactiviteiten en ook de media klinken die dag een stuk poëtischer.
Zie ook hier.
dichten doe ik overdag
tijdens de les in het lokaal
mijn schrift vol fantasie
dichten doe ik 's avonds laat
wanneer ik slapen moet
mijn kussen gevuld met woorden
- Fragment 'Dichten', Laïs Bentall, Doe Maar Dicht Maar 2016.
Binnenkort recensie van twee nummers Dichter.
donderdag 25 januari 2018
Miep Diekmann Prijs
Reizen en dit blog onderhouden gaat in praktijk niet goed samen, bleek afgelopen weken maar eens weer. Lieve lezer, welkom in 2018, nog een gelukkig en voorspoedig jaar toegewenst.
Voor de gelegenheid reproduceer ik hier een persbericht, omdat de publiciteit die deze prijs krijgt te wensen overlaat en ik aandacht voor jeugdliteratuur graag wil bevorderen.
De Miep Diekmann thesis prijs 2018 gaat naar Danique Roestenburg voor haar thesis Publieke intellectuelen in de jeugdliteratuur: een fictie? Jeugdauteurs in de rol van publieke intellectueel. De casus van Ted van Lieshout (master jeugdliteratuur Tilburg University).
Naast de prijs kent de jury één eervolle vermelding toe aan Sabine Steels wegens Ethiek en life writing in jeugdliteratuur. Bouwstenen voor ethisch verantwoorde levensverhalen over trauma en de toepassing ervan op de Slashreeks voor jongeren (master jeugdliteratuur Tilburg University).
De Miep Diekmann prijs voor jeugdliterair onderzoek wordt tweejaarlijks uitgereikt aan de auteur(s) van de beste Nederlands- of Engelstalige masterthesis op het gebied van de studie van de kinder- en jeugdliteratuur. Onderwerpen kunnen zowel literatuurtheoretisch als -historisch van aard zijn. Onderzoek expliciet naar leesvaardigheid, functies van lezen, leesattitude of lezen in relatie tot audio-visuele en/of digitale media komt niet in aanmerking voor deze prijs. De prijs is één van de activiteiten van IBBY-Nederland om meer aandacht te schenken aan de wetenschappelijke bestudering van de kinder- en jeugdliteratuur. Zij is vernoemd naar Miep Diekmann, die al vroeg het belang van wetenschappelijk onderzoek over kinder- en jeugdliteratuur aan de orde stelde en daarvoor een warm pleidooi in de media hield.
De jury bestond uit: Sandra van Voorst, Janneke van der Veer en Marloes Schrijvers.
De oorkondes behorende bij de prijs en eervolle vermelding zullen uitgereikt worden tijdens de IBBY-studiemiddag op vrijdag 16 maart in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.
De Miep Diekmann prijs voor jeugdliterair onderzoek bedraagt € 750-. Naast het toekennen van de prijs, zijn twee eervolle vermeldingen (€ 250,-) mogelijk. Gestreefd wordt naar het publiceren van een artikel n.a.v. de bekroonde thesis in de publicatiereeks over de studie van de kinder- en jeugdliteratuur Literatuur zonder leeftijd.
Waarvan akte. De aan vooral Duits vakjargon ontleende tautologie kinder- en jeugdliteratuur vergeef ik ze graag. Wie Miep Diekmann was, hoef ik niet uit te leggen. Verder blijkt uit de bekroning hoe belangrijk de masterstudie jeugdliteratuur van de Tilburgse universiteit is.
De links naar de bekroonden heb ik aangebracht.
Zie voor recensies van Literatuur zonder leeftijd in dit blog o.a. hier, hier of bekijk de pagina Recensies in Over lezen en schrijven. De recensie van de winteraflevering komt nog.
Voor de gelegenheid reproduceer ik hier een persbericht, omdat de publiciteit die deze prijs krijgt te wensen overlaat en ik aandacht voor jeugdliteratuur graag wil bevorderen.
De Miep Diekmann thesis prijs 2018 gaat naar Danique Roestenburg voor haar thesis Publieke intellectuelen in de jeugdliteratuur: een fictie? Jeugdauteurs in de rol van publieke intellectueel. De casus van Ted van Lieshout (master jeugdliteratuur Tilburg University).
Naast de prijs kent de jury één eervolle vermelding toe aan Sabine Steels wegens Ethiek en life writing in jeugdliteratuur. Bouwstenen voor ethisch verantwoorde levensverhalen over trauma en de toepassing ervan op de Slashreeks voor jongeren (master jeugdliteratuur Tilburg University).
De Miep Diekmann prijs voor jeugdliterair onderzoek wordt tweejaarlijks uitgereikt aan de auteur(s) van de beste Nederlands- of Engelstalige masterthesis op het gebied van de studie van de kinder- en jeugdliteratuur. Onderwerpen kunnen zowel literatuurtheoretisch als -historisch van aard zijn. Onderzoek expliciet naar leesvaardigheid, functies van lezen, leesattitude of lezen in relatie tot audio-visuele en/of digitale media komt niet in aanmerking voor deze prijs. De prijs is één van de activiteiten van IBBY-Nederland om meer aandacht te schenken aan de wetenschappelijke bestudering van de kinder- en jeugdliteratuur. Zij is vernoemd naar Miep Diekmann, die al vroeg het belang van wetenschappelijk onderzoek over kinder- en jeugdliteratuur aan de orde stelde en daarvoor een warm pleidooi in de media hield.
De jury bestond uit: Sandra van Voorst, Janneke van der Veer en Marloes Schrijvers.
De oorkondes behorende bij de prijs en eervolle vermelding zullen uitgereikt worden tijdens de IBBY-studiemiddag op vrijdag 16 maart in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.
De Miep Diekmann prijs voor jeugdliterair onderzoek bedraagt € 750-. Naast het toekennen van de prijs, zijn twee eervolle vermeldingen (€ 250,-) mogelijk. Gestreefd wordt naar het publiceren van een artikel n.a.v. de bekroonde thesis in de publicatiereeks over de studie van de kinder- en jeugdliteratuur Literatuur zonder leeftijd.
Waarvan akte. De aan vooral Duits vakjargon ontleende tautologie kinder- en jeugdliteratuur vergeef ik ze graag. Wie Miep Diekmann was, hoef ik niet uit te leggen. Verder blijkt uit de bekroning hoe belangrijk de masterstudie jeugdliteratuur van de Tilburgse universiteit is.
De links naar de bekroonden heb ik aangebracht.
Zie voor recensies van Literatuur zonder leeftijd in dit blog o.a. hier, hier of bekijk de pagina Recensies in Over lezen en schrijven. De recensie van de winteraflevering komt nog.
Abonneren op:
Posts (Atom)