Aan boord van een schip wordt een bootje gevouwen en te water gelaten. Dan vaart het schip weg en staat het bootje er alleen voor. Een lange reis over de zeeën begint.
De schutbladen tonen tweemaal een kaart. Die lijkt veel op die van onze wereld, maar Midden-Amerika vertoont gaten. Dat komt goed uit, want de tweede kaart (achterschutbladen) toont ook de reis en die voert o.a. juist door die 'Midden-Amerikaanse' gaten.
De reis begint ergens onder 'Alaska', dan door die gaten, dan ten westen van 'Zuid-Amerika' naar 'Antarctica', vandaar naar 'Kaap de Goede Hoop' en dan ten westen van 'Afrika' naar het noorden, tussen 'Ierland' en 'Engeland' door. Hij eindigt bij de kust van 'Europa'. Ik zet die namen tussen aanhalingstekens, want de kaart mag dan we bekend voorkomen, de namen worden niet vermeld en de getoonde is wereld is een droomwereld, vol vreemde wezens. Wat wel congrueert is dat het bootje bij 'Antarctica' langs ijs vaart en dat daar op enig moment ook iets van noorderlicht (nou ja, zuiderlicht dus?) te zien is.
Het bootje: maar de eerste pagina's tonen dat het aan boord van dat grote zeilschip (de Exploratio) in elkaar wordt gevouwen door twee figuren, de een ziet eruit als een jonge man, de ander draagt een mantel en lijkt wel een soort helm in plaats van een hoofd te hebben, waaruit twee hoorns uitsteken. Ik dacht eerst: man gaat in bootje, ook al omdat er verderop ineens een hengel uit het bootje hangt (met vis aan de haak!, wat daarmee gebeurt vermeldt het verhaal niet), ...
... maar die man is verder niet te zien - behalve bij aankomst, als er een soort schim uit het bootje lijkt te komen, en de allerlaatste twee prentjes (van de enige pagina met zes prentjes, voor het overige is alles pagina- of dubbelpaginagroot) suggereren dat hij wordt opgewacht:
In dromen kan alles... Het bootje vergaat zelfs halverwege, maar wordt dan door een soort duikboot weer omhoog gebracht. Een andere keer loopt het vol water dat van een enorm zeebeest afstort, maar ook dat deert niet, het water stroomt er gewoon weer uit. Het wordt opgetild door een vin van een gigantische walvis (o.i.d.), en elders door een school vissen, weer elders balanceert het op de neus van een zeehond, maar geen probleem, het vaart verder.
Op allerlei momenten tonen zeebewoners zich nieuwsgierig, even neemt er een soort zeepaardje plaats in (met een hoedje als een gevouwen bootje!). Het wordt ergens bij 'Kaap de Goede Hoop' zelfs beschoten vanuit een enorm soort booreiland, er komt een gat in het zeil, maar het bootje vaart verder, met gat en al, en zelfs een enorme golf, begeleid door apocalyps-achtige ruiters, vermag het niet te verpletteren. (Hier enige congruentie met legenden, het zou immers altijd stormen in die contreien...)
Hoe lang duurt deze droom? Het bootje start bij daglicht en daarna tel ik één echte nacht, en het arriveert ook 's avonds... Voorwaar een echte droomtijd. In dromen kan alles.
Het bijzondere van dit verhaal is dat het verhaal eigenlijk niet zo belangrijk is. Wat ertoe doet is wat er onderweg te zien valt. De verteller-prentenboekenmaker heeft zich uitgeleefd in de meest fantastische wezens (inclusief mensachtigen en andere schepen) en landschappen en zeetaferelen. Waarbij, zoals dat in de meeste dromen gaat, dezelfde motieven en figuren vaak terugkeren. Zelfs de Exploratio blijkt bij aankomst in de haven te liggen en dezelfde figuur die de jonge man meehielp met vouwen, is op een van de laatste prenten ook weer te zien, in de haven van aankomst, waarin het scheepje overigens nog een lange weg moet afleggen om ...
... thuis (?) te komen.
Ik heb hopelijk genoeg beelden getoond om een indruk te geven van de stijl: minutieus, veel details, veel lichteffecten, het lijken etsen. Ze deden me denken aan die van Léon Benett in Le Tour du monde en quatre-vingts jours van Jules Verne, en aan Gustave Doré.
Een debuut, dit boek! En wat voor een...
Van den Ende, Peter. Zwerveling. Querido, 2019, ISBN 978 90 451 2006 5, 96 p.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten