Het zijn bescheiden boekjes, vergeleken met de vele overvloedig geïllustreerde, soms prentenboekachtige documentaire boeken (non-fictie; bibliothecarissen zeggen: informatieve boeken) die er voor kinderen op de markt zijn. Beetje zoals de Junior-reeks. Die verscheen oorspronkelijk bij De Ruiter en het vervolg is bij Schoolsupport te vinden als de reeks Junior Informatie. Schoolsupport nam in 2011 Ars Scribendi over van oprichter Robert Richter, die al decennia non-fictie voor kinderen publiceerde en aan zijn pensioen toe was, en werd in 2023 zelf overgenomen door Allkind Group. Zo gaat dat soms.
Leuke boekjes. Maar tegenwoordig is toch alles op internet te vinden?
Jawel, van alles, ook grote onzin. De redacties achter reeksen als Junior Informatie en Spoedcursus Meesterbrein, de reeks waar uitgaven onder vallen als Het hoe en waarom van klimaatverandering ... en wat doen we eraan? en De geheimen van het universum ... en onze plek in de ruimte (zie hier) waarborgen een zekere bescherming tegen onzin en bedriegerij.
Onlangs belandden er weer twee afleveringen van Spoedcursus Meesterbrein op de bespreektafel en het zijn ondanks hun bescheiden formaat puike boekjes, niet alleen door hun opzet maar ook door de keuze van goede vertalers.
Onze rijke regenwouden ... en hoe belangrijk ze zijn voor het leven op aarde werd vertaald door Geert-Jan Roebers, De schokkende waarheid over energie ... en hoe die onze wereld vormt door Jan Paul Schutten.
Beide boekjes zijn voorzien van een tijdlijn (voorin), een woordenlijst en een register (achterin).
De tijdlijn in Onze rijke regenwouden begint 300 miljoen jaar geleden ('eerste regenwouden') en eindigt in 2022 ('in september gaat er in het Amazonewoud een oppervlak zo groot als Flevoland verloren').
De tijdlijn in De schokkende waarheid over energie begint '1 miljoen jaar geleden (waarschijnlijk)' en eindigt in '1980 tot nu' ('grote zorgen overal vanwege klimaatverandering'). Een miljoen jaar geleden (waarschijnlijk) leerden mensen vuur maken. Maar in de tijdlijn staat dat zo:
De mens leert om de chemische energie van hout om te zetten in thermische energie en stralingsenergie door het te verbranden.
Waarmee de jonge lezer meteen in het onderwerp van het boek wordt gezet: energie. Wat is dat?
De wetenschap is er voor je om eenvoudig uit te leggen hoe alles werkt. Als je op een simpele manier moest uitleggen hoe onze wereld in elkaar zit, dan zou je kunnen zeggen dat die uit twee dingen bestaat: materie en energie.
Met materie bedoelen we alles wat je om je heen ziet: vaste stoffen zoals de aarde, vloeistoffen zoals water en gassen zoals de lucht. De rest bestaat uit energie. Dat is bijvoorbeeld licht, warmte, geluid of elektriciteit.
Mooi beknopt en een kniesoor die opmerkt dat-ie hier energie met een kleine e zou schrijven. Dat gaat zo verder: ingewikkelde zaken worden zo helder mogelijk uitgelegd. Een gisse tienjarige moet dit kunnen snappen. Neem bijvoorbeeld:
De beroemde appel die niet ver van de stam valt - maar hij valt. Onderweg verandert de energie van soort.
Thomas, Isabel. Onze rijke regenwouden ... en hoe belangrijk ze zijn voor het leven op aarde. Vertaald door Geert-Jan Roebers. Ills. Octavia Bromell, Crissie Rodda en Ana Seixas. Gottmer, 2024. ISBN 978 90 257 7839 2, 96 p. Oorspr.: Very Short Introductions for Curious Young Minds: The Earth's Essential Rainforests. Oxford University Press, 2023.
Goldsmith, Mike. De schokkende waarheid over energie ... en hoe die onze wereld vormt. Vertaald door Jan Paul Schutten. Ills. Ekaterina Gorelova en Ana Seixas. Gottmer, 2024. ISBN 978 90 257 7838 5, 96 p. Oorspr.: Very Short Introductions for Curious Young Minds:the Shocking Truth about Energy. Oxford University Press, 2023.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten