Het is een mooi boekje, maar wie vindt dat poëzie gekenmerkt wordt door een speciaal ritme, komt er bedrogen mee uit. De tekst bestaat in feite uit proza dat in poëzieformaat is gedrukt, al komt er her en der rijm voor. Een voorbeeld uit ‘De giraf’ :
De giraf heeft een hart
als een katapult.
Bij iedere slag
schiet het bloed,
dat suist, dat giert, dat brult,
door die eindeloze nek naar boven
via aderen, vuistdik,
en zo sterk als een ankertouw.
Feestelijk, weelderig en beeldend beschreven, maar niet echt poëzie, ondanks het rijmpaar katapult/brult. Laten we het houden op poëtisch proza. Zo dus:
De giraf heeft een hart als een katapult. Bij iedere slag schiet het bloed, dat suist, dat giert, dat brult, door die eindeloze nek naar boven via aderen, vuistdik, en zo sterk als een ankertouw.
Op de achterkant van het boek staat: ‘Bibi Dumon Tak schrijft informatieve boeken. Altijd over dieren. Altijd waargebeurd.’
Voor Bibi is het dus te hopen dat ze niet net een documentair boek over mensen in de maak heeft en overigens komen er best mensen in haar boeken voor. Zie bijvoorbeeld Het koeienparadijs. Verder moeten we dat waargebeurd met een korrel zout nemen, want de nek van een giraf is natuurlijk niet eindeloos. Wel erg lang.
Dat proza is soms weergegeven als een dialoog, soms als een soort verslag.
Zie bijvoorbeeld het begin van ‘De bongo’:
Zet je telefoon op stil
niet praten nu
geen beweging is nog toegestaan,
ssst!
Wie stapt daar schichtig door de nacht?
Het is de Afrikaanse bongo
een dier met lampjes op de wangen,
een dier met goudverf in zijn vacht.
Ook hier geldt dat je die lampjes en die goudverf niet letterlijk (informatief) moet nemen. Het kan zo lijken als je ’s nachts een felle lamp op het dier richt. Ook hier geldt dat dit nauwelijks poëzie is te noemen, wel heel beeldend proza.
Deze kanttekeningen daargelaten biedt dit boek natuurlijk wel een feestelijke introductie tot een twintigtal dieren, merkwaardig genoeg alleen evenhoevigen, op de tapir na, die hiertegen dan ook protest aantekent,...
... en één dier is lang geleden uitgestorven: de daeodon. De Pyreneese steenbok treedt ook op als uitgestorven (in 2000, de tekst is een In Memoriam), maar is een ondersoort van de Spaanse steenbok, en daarvan lopen er nog veel rond.
Een bijzonder boek dus, dit jaar bekroond in een merkwaardige categorie.
De illustraties van Annemarie van Haeringen zijn prachtig, niet-documentair, wel zeer passend bij de teksten.
Dumon Tak, Bibi, en Annemarie van Haeringen. Laat een boodschap achter in het zand. Querido, 2018. ISBN 978 90 214 1442 3.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten